چند نکته درباره دگرگونیهای کلمات فارسی در زبان عربی مقاله

خلاصه ماشینی:

"و نکتهء دیگر اینکه برای تغییر کلمات فارسی در زبان عربی برخی از لغت‌نویسان گذشته سعی کرده‌اند قواعد یا ضوابطی بدست دهند1؛البته‌ آنچه در این‌باره ذکر کرده‌اند بسیار مفید است و کمک بزرگی برای‌ پژوهندگان خواهد بود،ولی این را هم باید در نظر داشت که آن ضوابط را نباید همچون قواعدی ثابت و تغییرناپذیر دانست و گمان برد که در همه موارد تغییرات یکسان و طبق یک قانون کلی صورت گرفته،زیرا طرز استعمال‌ این کلمات در عربی نشان میدهد که اعراب کلمات بیگانه را آنطور که‌ تلفظشان آسان‌تر و ریخت و ترکیب کلمه برایشان مأنوس‌تر بوده بکار برده‌اند، و در این أمرهم غالبا نه بصیغه و هیئت اصلی کلمه توجهی داشته‌اند،و نه به‌ (1)-برای نمونه نگاه کنید به مقدمه معربات رشیدی که در اخر جلد دوم فرهنگ رشیدی‌ چاپ شده. (3)-در لسان این بیت«یشق دوح الجوز و الصنار»از عجاج روایت شده و برای همین‌ مورد بعنوان مثال ذکر گردیده (4)-این کلمه در حال حاضر بهمین هیئت یعنی شاکوش در عربی برای همین ابزار معروف بکار میرود،برای معنی ان در فارسی و اصول ان در زبانهای قدیم ایران رجوع کنید به برهان قاطع،تصحیح دکتر محمد معین (5)-الاشتقاق و التعریب،ص 36 و ص 91 (6)-در کلماتی همچون جهارسو و جهارکس استعمال شده،جاحفظ گوید:«و اهل البصرة اذا التقت اربع طرق یسمونها«مربعة»و یسمیها اهل الکوفة«جهارسو»و الجهار بالفارسیة» (البیان و التبیین 1-18)و جهارکس نام یکی از بزرکان دولت صلاح الدین بود که در سال‌ 608 وفات یافته(اعجام الاعلام ص 95) (7)-تفسیر الالفاظ الدخیلة فی اللغة العربیة،ص 32."