چکیده:
در مجموعه های تلویزیونی و نمایش های تاریخی که تطبیق شکل ، ساختار و محتـوای فیلمنامه با واقعیت های تاریخی ضرورت دارد ایجاد توهم تاریخی و واقعیـت نمـایی ازطریق به کارگیری نثری که براساس مختصات و ویژگی هـای زبـانی دوره مـوردنظر بازسازی شده باشد ضروری است . در این مقاله به فیلمنامه نویسان و نمایشنامه نویسان توصیه شده است ضمن توجه به زبان نمایشی و ویژگی های آن، شاخص های گفتگوی مطلوب را درنظر بگیرند و با رعایت حدود و میزان بازسازی زبان و تفاوتهای زبـان گفتار و نوشتار، پس از اتخاذ روش تحقیقی مناسب به نگارش فیلمنامه یـا نمایـشنامه تاریخی براساس زبان گفتاری دوره موردنظر اقدام کنند. در پایان نیز راهکارهایی برای بازسازی زبان گفتاری درسه سـطح آوایـی ، واژگـانی و نحوی ارائه شده است .
خلاصه ماشینی:
بازسازی زبان گفتاری فارسی در نمایش های تاریخی ∗ دکتر سید محسن حسینی موخر چکیده در مجموعه های تلویزیونی و نمایش های تاریخی که تطبیق شکل ، ساختار و محتـوای فیلمنامه با واقعیت های تاریخی ضرورت دارد ایجاد توهم تاریخی و واقعیـت نمـایی ازطریق به کارگیری نثری که براساس مختصات و ویژگی هـای زبـانی دوره مـوردنظر بازسازی شده باشد ضروری است .
در این مقاله به فیلمنامه نویسان و نمایشنامه نویسان توصیه شده است ضمن توجه به زبان نمایشی و ویژگی های آن، شاخص های گفتگوی مطلوب را درنظر بگیرند و با رعایت حدود و میزان بازسازی زبان و تفاوتهای زبـان گفتار و نوشتار، پس از اتخاذ روش تحقیقی مناسب به نگارش فیلمنامه یـا نمایـشنامه تاریخی براساس زبان گفتاری دوره موردنظر اقدام کنند.
در این میـان نثرهای صوفیانه ای چون اسرارالتوحید و تذکرهالاولیا از آن جهت که نویسندگان هنرمند آنها سعی داشته اند عین عبارات مشایخ را ثبت کنند حائز اهمیت هستند بـرای مثـال بـه خـوبی مـی تـوان لهجـه مـردم نیـشابور را در گفتگـویی کـه بـین ابوسـعید ابـوالخیر و سیف الدوله ، والی نیشابور صورت گرفته تشخیص داد: «ابراهیم نیال پیش تخت شیخ آمد و بایستاد.
مهم ترین عاملی کـه شخـصیت هـای داسـتان را واقعـی جلـوه مـی دهـد، سـازگاری صحبت های آنان با هویت شان است از این رو می توان بـا نـشان دادن اختلافـات زبـانی طبقات مختلف اجتماع از طریق تغییر لحن ، لهجه ، به کـارگیری تعبیـرات، اصـطلاحات، واژهها و رفتارهای زبانی خاص، ضمن ایجاد تنوع و پویایی در گفتگوها، شخصیت های داستان را واقعی تر جلوه داد.