چکیده:
اندیشة اتحاد اسلامی از دیرباز، بهویژه در دو قرن اخیر، دغدغة برخی از نخبگان و اندیشمندان مسلمان بود. با این حال، هنوز، با وجود آمادهتر شدن شرایط داخلی و خارجی برای همگرایی مسلمانان و تصریح رهبر معظم انقلاب اسلامی( به لزوم ایجاد قطب جهانی اسلام - که ضرورتی شرعی و عقلی دارد و آرمانی تاریخی است - ، همچنان درک مناسبی از صورتبندی اتحادیة اسلامی و نقشة تحقّق آن در دست نیست. البته، عدم انتشار آثار چشمگیر در این زمینه، بر سختی برونرفت از این بحران افزوده است. در این شرایط، آیا میتوان از راه بررسی وضعیت و موقعیت کشورهای اسلامی، الزامات و راهکارهای تحقّق قطب جهانی اسلام را در الگویی نظری شفاف، ارائه کرد؟ (سوال) دستیابی به قطب جهانی اسلام نیازمند استقرار حکومتهای دینی - مردمی، اتحاد بیشتر دولتهای اسلامی و استقلال از قدرتها و اتحادیههای بینالمللی است. (فرضیه) مقصد مقاله آن است که نشان دهد کشورهای اسلامی چگونه میتوانند با رویآوردن به مردمسالاری دینی، نخستین مقدمة تشکیل یک قطب بینالمللی اسلامی را فراهم آورند. (هدف) ارائة چارچوبی برای تشکیل قطب جهانی اسلام - به شیوة نظریة مبنایی (روش) ایفای نقشی اثرگذار در هندسة قدرت جهانی با حفظ حاکمیت کشورهای اسلامی، از راه اصل دعوت به پذیرش جهانی حکومت اسلامی، یافتة دستاورد مقاله حاضر است. (یافته)
The idea of Islamic unity، especially in the last two centuries، has been the concern of some Muslim scholars and intellectuals for a long time. Yet، despite preparation of internal and external conditions for the convergence of Muslims and also the Supreme Leader of the Islamic Revolution's emphasis on the necessity of establishing a Universal Pole of Islam، which is religiously and intellectually essential and is a historical ideal، a proper understanding of Islamic Union formulation and its road map is not available. Moreover، the lack of significant publications in this field has added to the difficulty of escaping this crisis. In these circumstances، can we present the requirements and solutions of fulfilling the Universal Pole of Islam in a clear theoretical model by examining the situation and location of Islamic countries? (Question) Achieving Universal Pole of Islam requires the establishment of religious-democratic governments، unity of Islamic governments and independence from other international powers and organizations. (Hypothesis) The purpose of this article is to show how Islamic countries can provide the first introduction to formation of an international Pole of Islam by resorting to religious democracy. (Objective) Presenting a framework for establishing the Universal Pole of Islam، using the basic theory approach (Methodology)، for effective role in the geometry of global power by maintaining the sovereignty of Islamic countries through the invitation to global acceptance of the Islamic government is the achievement of the present paper. (Finding)
خلاصه ماشینی:
"با این حال، هنوز، با وجود آمادهتر شدن شرایط داخلی و خارجی برای همگرایی مسلمانان و تصریح رهبر معظم انقلاب اسلامی( به لزوم ایجاد قطب جهانی اسلام - که ضرورتی شرعی و عقلی دارد و آرمانی تاریخی است - ، همچنان درک مناسبی از صورتبندی اتحادیة اسلامی و نقشة تحقق آن در دست نیست.
هرچند خداوند وعدة این جهانگستری و تحقق حکومت جهانی اسلام را از قبل داده است، ازآنجاکه این مهم به زور و زر انجام نمیشود و باید از راه دعوت و تبلیغ برای غیرمسلمانان و پذیرش آگاهانه از سوی آنها، محقق شود و تا آن زمان مسلمانان باید در سطح بینالمللی ایفای نقش کنند، پس، تفکیک دنیا به دو قسمت «دارالاسلام» و «دارالکفر» پذیرفته شده است و حکومت اسلامی ناچار از داشتن یک سری اصول و برنامههای مشخص در زمینة روابط بینالمللی است و، ازاینرو، کتب فقهی و شرعی مشحون از احکام و مقررات دراینزمینه است.
(فیرحی، 1388: 130) بنابراین، هر چند اصل تأسیس حکومت جهانی اسلامی است، باتوجهبه عدم امکان تشکیل آن از آغاز تاکنون و نیز پذیرش نسبی حاکمیتهای درون مرزهای اسلامی، مدل قطب جهان اسلام را میتوان در سه سطح ملت، امت و بینالملل بررسی کرد.
هماینک، آمریکا میکوشد نظام تکقطبی تشکیل دهد، ولی واقعیت این است که بعد از جنگ سرد، نظام چندقطبی در حال شکلگیری است و مهمتر اینکه عناصر و بازیگران ساختار جدید نظام جهانی منحصر در دولتهای ملی نیستند، بلکه اوجگیری نقش تمدنهای دینی در این میان بهخوبی قابل مشاهده است و کشورهای اسلامی قابلیت خوبی برای مطرح شدن دارند، واقعیتی که کسانی چون هانتینگتون بدان اذعان کرده است."