چکیده:
نقش و اهمیت دانش در رشـد اقتصـادی از نیمه دوم قرن بیسـتم مورد توجه قرار گفت . از دهه ی ١٩٨٠ دانش به عنوان متغیری درون زا و تعیین کننده وارد تابع تولید شـد و با اهمیت یافتن نقش دانش ، نوآوری و فناوریهای نوین مطالعات گسـترده ای برای بررسـی نقش و تاثیر این متغیرها بر رشـد اقتصـادی هم در سـطح ملی و هم منطقه ای (مناطق واقع در مرزهای ملی) انجام شد. پژوهشگران اقتصادی تلاش کردند ناموزونی در رشد اقتصادی مناطق را براساس تفاوت در میزان بهره آنها از دانش و نوآوری توضیح دهند. در ایران نیز با تولید و انتشار حساب های اقتصادی استان ها از سال ١٣٧٩، مسیر این مطالعات هموار شد و زمینه برای بررسی نقش و تاثیر دانش و نوآوری در رشد اقتصادی استان های مختلف و از این رهیافت تفاوت آنها در رشد اقتصادی فراهم شد. در این مقاله اثر متغیرهای دانش (شامل نیروی کار متخصص ، کارکنان تحقیق و توسعه و ارزش افزوده بخش های دارای فناوری بالا) در کنار دو متغیر سنتی نیروی کار و سرمایه بر رشد اقتصادی استان های کشور طی دوره ١٣٧٩ تا ١٣٩٠ بررسی شده و مدل رشد اقتصادی با رهیافت حسابداری رشد تخمین زده شده است . نتایج تخمین مدل به روش اثرات تصادفی نشان میدهد که نرخ رشد نیروی کار متخصص با ضریبی برابر ب ٢.٠٥ بیشترین اثر را بر رشد اقتصادی استان های کشور در اختیار داشته است . پس از آن ، نرخ رشد سرمایه سرانه با ضریبی برابر با ٠.٨٩ و نرخ رشد ارزش افزوده صنایع با فناوری بالا و متوسط ( به ازای هر نفر شاغل ) با ضریبی برابر با٠.١٩ قرار دارند.
The role and importance of knowledge in economic growth has been considered sincethe second half of the twentieth century. As of 1980s، knowledge entered the production function as an endogenous and determining variable. By the time that knowledge، innovation and new technologies became of value; broad studies were carried out in order to investigate the role and impact of these variables on economic growth، both at national and regional (regions within the national borders) levels. Economic researchers have tried to explain the disparities in economic growth of regions according to the differences in knowledge share and innovation. Through the production and publication of financial accounts of provinces in Iran since 1990، the pathway for such studies has been smoothed and the ground has been prepared for investigating the role and impact of knowledge and innovation on economic growth of different provinces and their diversity in economic growth. In the present article، the effects of knowledge variables (including specialized labor، R&D employees and value-added of hightech sectors) have been surveyed alongside with two traditional variables of labor and capital on economic growth of Iran provinces during years 1990-2011 and the economic growth model has been estimated through this approach. The results of model estimation using stochastic effects method reveal that specialized labor growth rate has the highest effect on economic growth of provinces، by a coefficient equal to 2.05. The growth rates of capital per capita، and high-tech and intermediate-tech industries (per employee) have the coefficients of 0.89 and 0.19، respectively.
خلاصه ماشینی:
"در این مقاله اثر متغیرهای دانش (شامل نیروی کار متخصص ، کارکنان تحقیق و توسعه و ارزش افزوده بخش های دارای فناوری بالا) در کنار دو متغیر سنتی نیروی کار و سرمایه بر رشد اقتصادی استان های کشور طی دوره ١٣٧٩ تا ١٣٩٠ بررسی شده و مدل رشد اقتصادی با رهیافت حسابداری رشد تخمین زده شده است .
اکبری و دیگران (١٣٩٠) در مقاله ای با عنوان «تحلیل منطقه ای رشــد اقتصــادی در ایران (با تاکید بر رهیافت (D٣)» بااستفاده از چارچوب یک مدل رشد درون زا و با تاکید بر سه متغیر چگالی، فاصـله و ناهمگونی که سـه خصـوصـیت فضـایی اثرگذار بر رشـد اقتصـادی مناطق هستند، رشد اقتصادیاستان های کشور طی سال های ٨٤-١٣٨٠ مورد بررسی قرار داده اند.
٣- تصریح مدل در این پژوهش برای برآورد تاثیر اجزای اقتصاد دانش بنیان بر رشد اقتصادی از تابع تولید گسترش یافته سولو استفاده میشود که در بیشتر مطالعات تجربی مهم از قبیل جرگنسون و همکاران ١ (٢٠٠٦) و پیتاسکی و آرک (٢٠٠٥)استفاده شده است .
40057 s از آنجا که میان متغیرهای فناوری و رشــد اقتصــادی نوعی رابطه درون زایی و برون زایی وجود دارد، همچنین میان متغیر دانش و رشد اقتصادی نوعی علیت دو سویه وجود دارد که در مدل های متعارف اقتصادسنجی تبیین روشن علیت امکانپذیر نیست ، از این رو برای از بین بردن این مشـــکل از روش گشـــتاورهای تعمیم یافته (GMM) برای تخمین مدل فوق استفاده شده است ."