چکیده:
شهروندی از مهم ترین ایده های اجتماعی- سیاسی دوران معاصر محسوب می شود که در تحول تاریخی خود راه فراز و فرودی را پیموده است. این مفهوم بازتاب مجموعه انتظارات در زمینه حقوق و مسئولیت ها در یک اجتماع خاص است که اعضاء نسبت به نهادها، جامعه و یکدیگر دارند. شهروندی نشانگر دو اصل مهم است: یکی موقعیتی که افراد برحسب حقوق و مسئولیت هایشان کسب می کنند و دیگری شرایطی که جامعه برای کسب با اعطای این موقعیت پدید می آورد.این مقاله به استناد داده های پژوهشی انجام شده در زمینه موضوع، به توصیف میزان آگاهی از حقوق شهروندی در میان مردم شهر خرم آباد و تحلیل عواملی چند بر آن می پردازد. روش مطالعه پیماشی بوده که نمونه ای 382 نفری از مردم شهرستان خرم آباد قرار گرفته اند.بر اساس نتایج میزان آگاهی از ابعاد حقوق شهروندی در میان مردم شهر خرم آباد یکسان نبوده، در میان ابعاد گوناگون حقوق شهروندی بیشترین میزان آگاهی مربوط به بعد مدنی و کمترین آن مربوط به بعد سیاسی بوده است که نشان از رشد، گسترش و طلب آزادی های مشروع از جمله آزادی بیان، مذهب و ممنوعیت تبعیض بر اساس جنس، زبان و عقیده و همچنین عدم فراهم آوردن فرصت های مناسب برای همه افراد جامعه جهت مشارکت در امور سیاسی دارد و همچنین بین سن، جنس، تحصیلات، شغل، افراد با میزان آگاهی از حقوق شهروندی رابطه معنادار وجود داشته است.
خلاصه ماشینی:
بر اساس نتایج میزان آگاهی از ابعاد حقوق شهروندی در میان مردم شهر خرم آباد یکسان نبوده ، در میان ابعاد گوناگون حقوق شهروندی بیشترین میزان آگاهی مربوط به بعد مدنی و کمترین آن مربوط به بعد سیاسی بوده است که نشان از رشد، گسترش و طلب آزادیهای مشروع از جمله آزادی بیان ، مذهب و ممنوعیت تبعیض بر اساس جنس ، زبان و عقیده و همچنین عدم فراهم آوردن فرصت های مناسب برای همه افراد جامعه جهت مشارکت در امور سیاسی دارد و همچنین بین سن ، جنس ، تحصیلات ، شغل ، افراد با میزان آگاهی از حقوق شهروندی رابطه معنادار وجود داشته است .
طبق یافته های این تحقیق اصلیترین موانع تحقق شهروندی در ایران را از یک سو میتوان به فقدان منابع و فرصت های اجتماعی در سطح کلان مربوط دانست که بر توانمندی جامعه برای پاسخ گویی به نیازها و خواسته های اعضای خود بازمیگردد و از سوی دیگر به نبود آگاهی و شناخت ، مهارت های فکری و مشارکتی، وضعیت رفاهی مناسب ، عدم مشارکت و حضور در فعالیت های داوطلبانه و نوع ارزش ها و نگرش های افراد که بر توانایی اعضای جامعه دلالت دارد.
در این قسمت با بهره گیری از ادبیات نظری و تجربی فرضیه های تحقیق به شرح زیر تدوین و ارائه میگردد: - تا چه اندازه شهروندان خرم آباد از ابعاد حقوق شهروندی- سیاسی، اجتماعی، مدنی- آگاه هستند؟ - به نظر میرسد بین جنسیت شهروندان خرم آباد و میزان آگـاهی شـهروندان خـرم آبـاد از حقـوق شـهروندی رابطه وجود دارد.