چکیده:
جهانیشدن ، جهان گستری و جهانیسازی مفاهیمی هستند که با بار معانی مختلف بـرای توضـیح و تبیین تحولات جهان معاصر به خصوص طی چند دهه ی گذشته به کار گرفته میشوند. یکی از ایـن تحولات ، در حوزه ی تجارت خارجی کشورها میباشـد. بنـابر اهمیـت موضـوع درایـن مقالـه میـزان تاثیرپذیری بخش های مختلف اقتصاد ایران از ادغام کشورها در یک نظام بین المللـی مـورد آزمـون قرار گرفته است . روش مورد استفاده برای برآورد توابع تقاضـای صـادرات و عرضـه ی واردات ایـران تکنیک گشتاورهای تعمیم یافته و دوره ی مـورد مطالعـه سـال هـای ١٣٤٠ تـا ١٣٨٨ اسـت . نتـایج به دست آمده نشان میدهد که در صورت پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی، واردات هـر سـه بخش صنعت ، خدمات و کشاورزی افزایش مییابـد. بیشـترین واردات مربـوط بـه بخـش صـنعت و کمترین واردات را بخش کشاورزی به خود اختصاص می دهد. از نظر صـادرات نیـز اقتصـاد کشـور، وضعیت مطلوبی نخواهد داشت . این موضوع نشان دهنده ی آن است که بخش هـای مختلـف اقتصـاد توان رقابت با کالاهای کشورهای دیگـر را نخواهنـد داشـت . تنهـا بخـش کشـاورزی تـا حـدودی از تواناییهای لازم برای ورود به بازارهای جهانی برخوردار است . در نتیجه میتوان گفت کشـور مـا در این بخش دارای مزیت است و دولت میتواند با اعمال سیاست های مناسب بـه تقویـت ایـن بخـش کمک کند.
Globalization has caused foreign trade to expand among countries in recent decades. In this paper, the impact of globalization has been studied on various sectors of Iranian economy. To estimate export supply and import demand functions, Generalized Method of Moment (GMM) was utilized. Finding of the study showed that as a result of membership of Iran in WTO, import would increase in all sectors at different rate. Imports in industrial sector were highest and agricultural imports accounted for the lowest. Export situation in various sectors was not satisfactory. This indicated that the competitiveness of whole economy was low in international market while agriculture compare to other sectors was in better position
خلاصه ماشینی:
"با توجه به آمار جمع آوری شده طی سال های ١٣٤٠ تا ١٣٨٨ تابع تقاضای واردات با در نظر گرفتن شاخص سطح تجارت بین الملل برای ایران با استفاده از تخمین زن گشتاورهای تعمـیم یافتـه مـورد برآورد قرار میگیرد.
با توجه به یافته های تحقیق ، میتوان گفت از آنجا که بخش های اقتصادی کشور ما از استانداردهای لازم برای رقابت با کشورهای توسعه یافته برخوردار نیستند؛ لـذا بـا جهـانی شـدن اقتصاد ایران واردات کالاهای کشاورزی و خدماتی و مخصوصا صنعتی به کشور افزایش پیدا میکنـد و از آنجا که صنایع کشور از نظر رقابت با دنیای خارج ضعیف هستند، صنایع بزرگ کشور با بحـران روبرو خواهند شد و پیش بینی میشود که نرخ بیکاری و واردات کالاهای مصرفی در کشـور افـزایش یابد.
ضرایب به دست آمده از شاخص ادغام در تجارت بین الملل برای هر سه بخش کشاورزی، خـدمات و کشاورزی در دوره ی مورد بررسی برای ایران کمتر از یک و نشان دهنده ی این است کـه بـا جهـانی شدن اقتصاد، صادرات ایران وضعیت مطلوبی نخواهد داشت ؛ زیرا با افزایش ١% روند ادغام در اقتصاد جهانی صادرات هر سه بخش کشاورزی، خدمات و صنعت کمتر از ١% افزایش مییابد.
نتیجه گیری و پیشنهادها باتوجه به نتایج به دست آمده از تخمین مدل ملاحظه میشود که در صورت جهـانی شـدن اقتصـاد ایران ، واردات کالاهای سه بخش کشاورزی و خدمات و صنعت افزایش مییابـد کـه افـزایش واردات در بخش صنعتی به مراتب بیشتر از سایر بخش ها است ."