چکیده:
در جمهوری اسلامی ایران مسئله توسعه بهصورت برنامههای پنجساله برنامهریزی و دنبال میشود و به این لحاظ برنامههای توسعه تصویبشده مهمترین سند توسعه در ج.ا.ا تلقی میشوند که قبل از هر چیز دیگر باید موضوع تحقیق دربارهی توسعه باشند. پژوهش حاضر به بررسی نحوه نگرش به جهانیشدن در برنامههای توسعه سوم، چهارم و پنجم توسعه پرداخته است. سؤال اصلی تحقیق اینگونه مطرحشده است: چه نسبتی بین جهانیشدن و توسعه در برنامههای توسعه جمهوری اسلامی ایران وجود دارد؟ این سؤال در قالب چهار سؤال فرعی زیر دنبال شده است: الف) هر یک از برنامههای توسعه چه دیدگاهی نسبت به جهانیشدن دارند؟ ب) ابعاد مختلف جهانیشدن، در هر یک از برنامههای توسعه چگونه مطرحشده است؟؛ ج) در مقام مقایسه چه تفاوتها و شباهتهایی بین برنامههای توسعه، ازنظر نگاه به جهانیشدن و توسعه، وجود دارد؟ د) مواد دارای دیدگاه منفی نسبت به جهانیشدن، در هر یک از برنامههای توسعه از لحاظ ابعاد جهانیشدن، در کدامیک از ابعاد موردنظر قرار میگیرند؟ روش تحقیق، تحلیل محتوا انتخابشده است و جامعهآماری تحقیق متن برنامههای سوم، چهارم و پنجم توسعه انتخابشده است و برای بررسی دقیقتر از نمونهگیری اجتناب شده است. برای تجزیهوتحلیل نیزاز آمار توصیفی استفاده شده است
خلاصه ماشینی:
همانگونه که ملاحظه می شود ایـن تحقیقـات، اگرچـه بـه موضـوع جهانی شدن و توسـعه پرداخته اند، و برخی از آنها نیز به طور خـاص متوجـه ایـران شده اند و در ایـن زمینـه نیـز منـابع ارزشمندی محسوب می شوند، بااین وجود، عاملی که علت انجام پژوهش حاضر را بیان می کند، این است که منابع معرفی شدهبدون توجه به برنامه های توسعه (به منزله مهم ترین سند توسعه بـرای ج.
سهم هر یک از این ابعاد در نمودار زیر نشان داده شده است : (رجوع شود به تصویر صفحه) درنهایت ، برنامه پنجم توسعه که درمجموع ٤٧ مـاده آن مـرتبط بـا جهانی شدن اسـت سـهم هرکدام از ابعاد جهانی شدن در ایـن برنامـه بـه صـورت زیـر اسـت : بعـد اقتصـادی ٣٤ مـاده؛ بعـد فرهنگی ٩ماده؛ و بعد سیاسی ٣ماده.
این وضعیت برنامه هـای توسـعه در نمـودار زیر نشان داده شده است : (رجوع شود به تصویر صفحه) اکنونمـی خـواهیم ببینـیم مـواد دارای دیـدگاه منفـی نسـبت بـه جهانی شدن در هـر یـک از برنامه های توسعه موردبررسی در کدامیک از ابعاد جهانی شدن جای میگیرنـد؟ در برنامـه سـوم توسعه ، از ٧ماده منفی نسبت به جهانی شدن، ٦ماده در بعد اقتصادی (چهار ماده آن در حمایـت از تولید داخلی، یک ماده در حمایت از قانون حداکثر استفاده از تـوان فنـی و مهندسـی کشـور، یک ماده در حمایت از کشاورزی و تأمین امنیت غذایی) و یک ماده در بعد فرهنگـی (مقابلـه بـا تهاجم فرهنگی) قرار دارد و هیچ ماده منفی در بعد سیاسی وجود ندارد.