چکیده:
مبانی فکری و اصول جناحی در روند سیاست گذاری از اهمیت ویژه ای برخوردار است . بهطوریکه میتوان تأثیر این مبانی را در سیاستهای اجرایی و در صحنۀ عمل مشاهده کرد . هر یک از دو جناح اصلاحطلب و اصولگرا اصول عقیدتی و فکری خود را به عنوان نهاده وارد سیستم سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران کردند و پس از تجزیه و تحلیل در این سیستم که دارای یکسری اصول و قواعد خاص خود است، در قبال برنامۀ هسته ای سیاست هایی را به اجرا گذاشتند. با مقایسۀ نهادههایی که این دو جناح سیاسی وارد سیستم کردهاند و همچنین داده ها یی که بهصورت سیاست اجرایی از سیستم خارج شده است، میتوان دریافت که روش هریک از این دو جناح در قبال برنامۀ هستهای متفاوت بوده است؛ اما با توجه به ماهیت و اصول کلی سیستم سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، هدف اصلاحطلبان و اصولگرایان در دستیابی به فناوری صلحآمیز هستهای مشترک بوده است؛ بنابراین در این مقاله هدف، بررسی و واکاوی روش ها ی متفاوت دو جناح سیاسی حاکم در اجرای سیاست واحد دستیابی به انرژی هستهای بر اساس نظریه سیستم ها است
خلاصه ماشینی:
هـر یک از دو جناح اصلاحطلب و اصولگـرا اصـول عقیـدتی و فکـری خـود را بـه عنـوان نهـاده وارد سیستم سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران کردند و پس از تجزیه وتحلیل در این سیستم کـه دارای یکسری اصول و قواعد خاص خود است ، در قبال برنامۀ هسـته ای سیاسـت هـایی را بـه اجـرا گذاشتند.
اصـولگرایـان بـا اشـاره بـه کارشکنی های طرفهای غربی در رابطه با برنامۀ هسته ای ایران، خواهان آن شدند که بتوانند هـر چه سریع تر و بدون فشار کشورهای غربی ، حق دستیابی به فناوری صلح آمیز هسته ای را به دسـت آورنـد، امـا نکتـۀ مهـم و شـایان توجـه ایـن اسـت کـه هـم در دوران اصـلاحات و هـم در دوران اصولگرایی، هدف هر دو جریان مشترک بود، یعنی دستیابی به انرژی صـلح آمیـز هسـته ای ؛ امـا در روشهای دستیابی به این هدف مشترک، تفاوتهایی وجود داشـت .
سـؤال مهمـی که در ارتبـاط بـا ایـن موضـوع مطـرح مـی شـود ایـن اسـت کـه چـه تفـاوتهـایی در روشهـا و سیاست های اتخاذشده در راستای دسـتیابی بـه انـرژی صـلح آمیـز هسـته ای، بـین اصلاح طلبان و اصولگرایان وجود داشت ؟ در پاسخ می توان گفـت کـه عمـده تفـاوت روشـی میـان دو جنـاح، مربوط به تفاوت گفتمان و همچنین تفاوت در مبانی فکری است .
بـا توجـه بـه شـرایط بـین المللـی و فشـار کشورهای غربی و مبانی فکری اصلاح طلبان، تاکتیک اصـلی در ایـن دوران بیشـتر بـر همکـاری حداکثری با آژانس بین المللی انرژی اتمی و گفتگوهای سازنده با سه کشـور اروپـایی بـود تـا از ارجاع پروندة هسته ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل جلوگیری شود.