چکیده:
این مقاله به بررسی تاثیر اسطوره های ایرانی آفرینش بر شکل گیری هویت ملی در ایران در پهنة تاریخ می پردازد. اسطوره ها در شکل گیری هویت ایرانی در مرزهای سرزمینی ایران نقش مهمـی داشته اند. در اسطوره های آفـرینش ، سـرزمین ایـران در مرکـز جهـان قـرار داشـته و بـه عنـوان سرزمینی مقدس که بهترین سرزمین هاست معرفی شده و محدوده سرزمین هـای ایرانـی نیـز در اسطوره های آفرینش معمولا از ناحیه سغد یعنی آسیای مرکزی آغاز شده و با دربرگـرفتن فـلات ایران تا منطقه شام را شامل می شود (فاصله سرزمینی چین تا مدیترانه ، یا محدوده رود آموی تـا رود فرات ). ترسیم چنین تصویری از ایران در اسطوره های آفرینش به انباشت مفهـوم سـرزمینی به نام ایران در ذهن مردمان ساکن در محـدوده سـرزمینی فـلات ایـران در دوره هـای تـاریخی گوناگون انجامیده و توانسته است از این رهگذر به ایجاد و تـداوم هویـت ایرانـی کمـک کنـد و عنصر سرزمین را که معمولا برای ساخت دولت - ملت ها در نظریه های مدرن هویـت نیـز بـدان اشاره می شود، فراهم آورد.
خلاصه ماشینی:
بنابراین پرسش اصلی این مقاله عبارت است از: شکل گیـری ایران و تکوین مفهوم سرزمین های ایرانی در منابع اساطیری چگونه است و چـه تـأثیری بـر هویت ایرانی گذاشته است ؟ فرضیه این مقاله نیز این چنین طرح می شـود کـه در اسـطوره هـای آفـرینش ، سـرزمین ایران در مرکز مرکز جهان معرفی شده و محدوده آن نیز فلات ایران یا محدوده رود آموی تا رود فرات را تشکیل می دهد که ترسیم چنین تصویری از ایران به انباشت مفهوم سرزمینی ایران در ذهن مردمان ساکن در این محـدوده در دوره هـای تـاریخی گونـاگون انجامیـده و توانسته از این رهگذر به ایجاد و تداوم هویت ایرانی کمک کرده و عنصر سـرزمین را کـه معمولا برای ساخت دولت - ملت ها در نظریه های مدرن هویت نیـز بـه آن اشـاره مـی شـود، فراهم آورد.