چکیده:
اصولا برای محاسبه بهره وری کل عوامل تولید دو الگوی پارامتری و ناپارامتری مورد استفاده
قرار می گیرد. یکی از روش های ناپارامتری مورد توجه شاخص تورنکوئیست می باشد. در این
روش که بر مبنای مدل های برنامه ریزی ریاضی می باشد، با تعیین خروجی ها و ورودی های
مشخص، به ارزیابی تغییرات بهره وری کل عوامل یک واحد تصمیم ساز در یک بازه زمانی
پرداخته می شود. دراین مقاله تغییرات بهره وری کل عوامل تولید زیربخش حمل و نقل جاده ای
با استفاده از شاخص تورنکوئیست مورد ارزیابی قرار می گیرد.
نتایج حاکی از آنست که متوسط تغییرات کارایی فنی، تکنولوژی، رشد TFP طی دوره تحقیق
(1377-87) به ترتیب 0/94، 0/988 و 0/932 برآورد شده است. در نهایت بر اساس نتایج حاصل
از این مطالعه مشخص شد که رشد بهره وری کل عوامل در این زیربخش طی دوره تحقیق به جز
دو دوره در سایر دوره ها منفی می باشد.
خلاصه ماشینی:
"در مجموع مطالعه حاضر بدنبال پاسخ به این سئوال اساسی است که آیا زیربخش حمل و نقل جادهای با تمام امکانات موجود این قابلیت و انعطافپذیری را دارد تا بتوان ارزش افزوده آن را افزایش داد و با همین میزان نهاده مقدار ستاده بیشتری حاصل نمود؟ بعلاوه، طرح این پرسش ضروری است که آیا میتوان این زیربخش را با توجه به نهادههایی که در اختیار آن قرار میگیرد و مقدار ستاندهای که از آن حاصل میشود، به عنوان یک زیربخش کارا قلمداد نمود؟ به منظور پاسخ به این سئوال، در این مطالعه از مفهوم بهرهوری استفاده شده است .
بنابراین اگر وضعیت این واحد در هر سال به عنوان یک DMU در نظر گرفته شود و مدل DEA با بازده ثابت به مقیاس و خروجی محور استفاده شود، آنگاه شاخص مقدار ورودی تورنکوئیست به صورت زیر تعریف و محاسبه میشود.
٨- انتخاب ورودی و خروجیهای مدل براساس روش PCA همانطور که اشاره شد، فرآیند تحقیق به نحوی است که با در نظر گرفتن ورودیها و خروجیها و استفاده از تکنیک PCA به تعیین خروجیها و ورودیهای موردنظر پرداخته و سپس تغییرات بهرهوری کل عوامل زیربخش حمل و نقل جادهای با استفاده از شاخص تورنکوئیست مورد ارزیابی قرار میگیرد.
در این مقاله شاخص تورنکوئیست برای محاسبه تغییرات بهرهوری زیربخش حمل و نقل جادهای مورد استفاده قرار گرفته است .
به منظور حل مشکل نقض یکی از فرضیات اساسی روش DEA (٣ برابر مجموع ورودیها و خروجیها نباید بیشتر از تعداد واحدهای تصمیم گیرنده باشد) از روش تحلیل مؤلفه های اصلی (PCA) استفاده شده و تعداد متغیرهای ورودی و خروجی کاهش یافته است ."