چکیده:
زمینه و هدف: در سال های اخیر جوامع انسانی با ظهور پدیده نوینی با عنوان شبکه های اجتماعی مواجه شده اند که یکی از پیامدهای ظهورشان، فراهم شدن زمینه حرکت های جمعی و ایجاد بحران های اجتماعی است. این پژوهش با هدف تبیین نقش شبکه های اجتماعی مجازی در ایجاد بحران های اجتماعی انجام شده است.
روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی است. جامعه آماری پژوهش را مدیران و کارشناسان فضای مجازی جامعه اطلاعاتی شهر تهران تشکیل داده اند که به روش نمونه گیری تصادفی تعداد 106 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب و مورد پرسش قرار گرفته اند. برای جمع آوری اطلاعات، از پرسشنامه روا و پایا (آلفای کرونباخ 73/87) استفاده شده و برای تحلیل داده ها آزمون تحلیل رگرسیون مورد استفاده قرار گرفته است.
یافته ها و نتایج: پژوهش نشان داد که شبکه های اجتماعی مجازی در ایجاد بحران های اجتماعی نقش مستقیم و قابل توجهی دارند و به موازات توسعه این شبکه ها، در ایجاد بحران های اجتماعی و گسترش شرایط بحرانی در جامعه نقش بیشتری خواهند داشت. در این راستا برنامه ریزی برای مدیریت این شبکه ها به ویژه برای پلیس ضروری است
خلاصه ماشینی:
"شبکه هـای اجتمـاعی از سویی به عنوان یکی از گونه های رسانه های اجتماعی، امکانات تعاملی قابل توجهی برای کاربران اینترنتی فراهم کـرده انـد و در افـزایش مشـارکت شـهروندان در برخـی فرایندها مؤثر بوده اند (جعفری، ١٣٨٩)؛ - اهمیت شبکه های اجتماعی مجازی را نمـیتـوان تنهـا منحصـر در اسـتقبال روزافـزون کاربران اینترنتـی از ایـن شـبکه هـا و جـا گذاشـتن رقبـا در رتبـه هـای جهـانی توسـط شبکه های اجتماعی مجازی دانست ، بلکه باید از زاویه های دیگر همچـون : اسـتفاده از شبکه های اجتماعی برای رساندن پیام و القای تفکرات به کـاربران ، اطـلاع رسـانی در شرایط بحرانی، تبدیل حوادث عادی به یک بحران ، در کنـار جـذابیت هـا و همچنـین اثرات شگرفی که ایـن جوامـع مجـازی بـر روی زنـدگی واقعـی جوامـع مـیگـذارد، جستجو نمود (اکبری، ١٣٨٩)؛ - شبکه های اجتماعی میتواننـد فعالیـت هـای اعتـراض آمیـز را سـازماندهی کـرده و در اطلاع رسانی روند رویدادها نقش آفرینی کنند (حاذق نیکرو، ١٣٩١).
نتیجه کلی ایـن پـژوهش بـا یافتـه هـای اکبـری(١٣٨٩) مبنـی بـر فـراهم آوری زمینـه حرکــت هــای جمعــی و بحــران هــا توســط شــبکه هــای اجتمــاعی مجــازی و کبریاییزاده (١٣٩٠) با ایجاد جنبش های سیاسی و اجتماعی همخوانی دارد؛ - تبـادل اطلاعـات در شـبکه هـای اجتمـاعی مجـازی بـه میـزان ١٩ درصـد در ایجــاد بحران های اجتماعی تأثیر دارند؛ یعنی هر چه میزان تبادل اطلاعات در بین شبکه های اجتماعی مجازی افزایش یابد، به تناسـب آن ، ایـن گونـه شـبکه هـا نقـش بیشـتری در ایجــاد بحــران هــای اجتمــاعی خواهنــد داشــت ."