چکیده:
پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی مدل درمانی رویارویی و بازداری از پاسخ و روش کاهش فکر خطرناک بر کاهش ناگویی خلقی و اجتناب شناختی بیماران وسواسی انجام شد. این مطالعه از طرحهای نیمه آزمایشی با مدل پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه کنترل و پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری شامل کلیه بیماران مبتلا به وسواس فکری – عملی بود که در سال 1395 به مراکز مشاوره شهرکرد مراجعه نموده بودند. از میان آنها 48 نفر بهصورت نمونهگیری داوطلبانهی مبتنی بر هدف، انتخاب و سپس در سه گروه 16نفره بهصورت تصادفی گمارده شدند. مراجعان گروه اول روش درمانی کاهش فکر خطرناک و مراجعان گروه دوم روش درمانی رویارویی و بازداری از پاسخ را بهصورت انفرادی هر درمان را به مدت 10جلسه 60دقیقهای دریافت کردند. از پرسشنامههای "اجتناب شناختی سکستون و داگاس و آلکسی تیمیا " برای جمعآوری اطلاعات استفاده شد. جهت تحلیل دادهها از تحلیل واریانس چندمتغیری و آزمون تعقیبی فیشر استفاده شد. یافتهها نشان داد که هر دو روش درمانی رویارویی و بازداری از پاسخ و کاهش فکر خطرناک بر کاهش اجتناب شناختی اثربخش میباشند، اما تفاوت معناداری بین اثربخشی این دو شیوه درمانی بر کاهش ناگویی خلقی بیماران وسواسی وجود دارد. بر اساس یافتههای حاصل از پژوهش میتوان نتیجه گرفت که روش درمانی کاهش فکر خطرناک اثربخشتر از روش درمانی رویارویی و بازداری از پاسخ بر ناگویی خلقی و اجتناب شناختی بیماران وسواسی میباشد.
خلاصه ماشینی:
یافتـه هـا نشـان داد کـه هـر دو روش درمـانی رویارویی و بازداری از پاسخ و کاهش فکر خطرناک بر کاهش اجتناب شـناختی اثربخش هستند، اما تفاوت معناداری بین اثربخشی این دو شیوة درمانی بر کاهش ناگویی خلقی بیماران وسواسی وجود دارد.
Wheaton, Abramowitz, Berman, Riemann and Hale 6.
Foa, Steketee, Grayson, Turner and Latimer روش های شناختی در درمان اختلال وسواسی - اجباری در زمینة آماده کردن بیمار برای انجام اقدامات درمانی و کمک به پیش گیری از بازگشت او به وضـعیت گذشـته ، پـس از پایـان دورة درمان کاربرد دارد (فوآ و همکاران ، ١٩٨٤).
داده های پژوهشی نیز نشان می دهند که درمان های رویارویی و بازداری از پاسخ در کاهش وسواس هـای فکری و عملی و افزایش کیفیت زندگی بیماران مؤثر است (نریمانی ، ملکی پیربازاری ، میکـائیلی و ابوالقاسمی ، ١٣٩٥؛ بابایی ، اکبرزاده ، نجل رحـیم و پورشـهریاری ، ١٣٨٩).
سؤال های زیر در پژوهش حاضر بررسی شد: آیا مدل درمانی رویارویی و بازداری از پاسخ و روش کـاهش فکـر خطرنـاک بـر کـاهش نمرات ناگویی خلقی و اجتناب شناختی بیماران وسواسی دارای کـارایی و اثربخشـی اسـت ؟، کدام یک از این دو مدل درمانی بر کاهش نمرات ناگویی خلقـی و اجتنـاب شـناختی بیمـاران وسواسی اثربخش تر است ؟ روش این پژوش از نوع طرح های نیمه آزمایشی با مدل پیش آزمون - پـس آزمـون بـا گـروه کنتـرل و پیگیری دو ماهه بود.
(رجوع شود به تصویر صفحه) بحث و نتیجه گیری هدف این پژوهش مقایسة اثربخشی مدل درمانی رویارویی و بازداری از پاسخ و روش کاهش فکر خطرناک بر کاهش ناگویی خلقی و اجتناب شناختی بیماران وسواسی بود.