چکیده:
نامه، نوعی ادبی و ابزاری ارتباطی است که جهت برقراری ارتباط مورد استفاده قرار می گیرد. نامه با توجّه
به هدف نگارش آن می تواند، محتوایی سیاسی، ادبی، دوستانه و. . . داشته باشد. امام خمینی (ره) یکی از شخصیّت های برجسته انقلاب اسلامی است که برای ارتباط با مردم و سیاستمداران از این وسیله ارتباطی استفاده کرده است. نامه های سیاسی امام یکی از آثار منثور مهم باقی مانده از ایشان است که بخشی از سند انقلاب محسوب می شود. این پژوهش به صورت کتابخانه ای به بررسی انواع نامه های سیاسی امام خمینی (ره) پرداخته است. نامه های ایشان از نظر محتوا به انواع گوناگون پیام، حکم، فرمان، استفتاء، تقریظ، تاییدیه، اجازه نامه، تقدیرنامه و. . . تقسیم بندی می شود. ایدئولوژی و تحصیلات حوزوی سبب شده است که پارهای از نامه های سیاسی ایشان، محتوایی مذهبی، فقهی – حقوقی، و جهتگیری متناسب با مکتب اسلام داشته باشد. امام در رعایت ترتیب اجزای نامه خود را به تکلّف نمی اندازد. نامه های سیاسی امام (ره)، هرچند که محتوایی سیاسی دارد امّا به صورت ساده و آسان فهم نگارش شده است.
خلاصه ماشینی:
نامه هاي سياسي امام خميني (ره ) که به نثر نگارش يافته است – از ديدگاه قانوني و حقوقي به آن سند گفته ميشود- خطاب به افراد يا جريان هاي سياسي زمان خودش نوشته است ، و با توجه به نوع آموزش حوزوي و شخصيت فقهي - حقوقي و مذهبي ايشان ، انواع گوناگوني دارد.
از جمله پژوهش هايي که اخيرا در مورد نامه هاي سياسي ايشان صورت گرفته ، مقاله اي است با عنوان «بررسي ساختار نامه هاي سياسي امام خميني ره »؛ رضايي، مهدي؛ عزيزي، علي؛ فصلنامه پژوهش نامه مطالعات راهبردي علوم انساني و اسلامي، سال دوم ، شماره ١٢، بهار ١٣٩٧، صص ١٢٨-١٠٩.
بخشي از نامه هاي سياسي امام نيز به وسيله تلگراف رد و بدل شده است .
12 ٨-٢- حکم حکم ، يکي ديگر از انواع نامه هاي سياسي امام خميني است .
با توجه به جايگاه و شخصيت امام به عنوان مرجعيت ديني، بالطبع از مباحث فقهي و حقوقي در نامه هاي سياسي خود استفاده کرده است ؛ چرا که پاره اي از اين نوع محتوا، مربوط به احکام فقهي است که در بين روحانيون و مراجع ديني جهت بيان احکام و فتوا مورد استفاده قرار ميگيرد.
تلگراف ، يکي از مدرن ترين و سريع ترين وسايل ارتباطي براي انتقال پيام در زمان انقلاب بوده است که امام نيز بخشي از نامه هاي سياسي خود را از اين طريق رد و بدل کرده است .
٦- گوناگوني نامه هاي سياسي امام خميني بيشتر مربوط به حوزه ايدئولوژيک است .