چکیده:
ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺣﮑﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﯽ ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﻣﺎدی و ﻣﻌﻨﻮی ﻣﺮدم اﺳﺖ و در راﺳﺘﺎی ﺑﺮآورده ﺳﺎزی ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﻣﺎدی ﻣﺮدم ﻧﻬﺎدﯾﻨﻪ ﺳﺎزی ﺧﺪﻣﺖ ﺟﺰو ﺿﺮوری ﺗﺮﯾﻦ اﺻﻮل ﺑﻪ ﺷﻤﺎر رود. در ﺑﺤﺚ ﺧﺪﻣﺖ، ﻣﻮﻟﻔﻪﻫﺎی زﯾﺎدی در ﻧﻬﺎدﯾﻨﻪ ﺳﺎزی ﺧﺪﻣﺖ از ﻣﻨﻈﺮ ﻧﻬﺞ اﻟﺒﻼﻏﻪ دﺧﯿﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ اﻣﺎ در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ دو ﻣﻮﻟﻔﻪ ﻣﻬﻢ ﮐﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از اﻣﺎﻧﺖ اﻧﮕﺎری ﺣﮑﻮﻣﺖ، ﺑﯽ اﻋﺘﻨﺎﯾﯽ ﺑﻪ دﻧﯿﺎ ﭘﺮدازﯾﻢ. ﺗﺒﻠﯿﻎ و ﺗﺮوﯾﺞ دو اﺑﺰاری در ﻧﻬﺎدﯾﻨﻪ ﺳﺎزی اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻫﺮ ﮐﺪام از ﻣﻮﻟﻔﻪﻫﺎ ﺑﺎ ﮐﻠﯿﺪ واژه ﺗﺒﻠﯿﻎ، ﺧﻄﺒﻪﻫﺎ و ﺳﺨﻨﺮاﻧﯽﻫﺎی اﻣﺎم ﻋﻠﯽ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم و ﺑﺎ ﮐﻠﯿﺪ واژه ﺗﺮوﯾﺞ، ﺳﯿﺮه، ﺑﺨﺶ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎ و ﻧﺎﻣﻪﻫﺎی ﺣﻀﺮت ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد. ﺿﻤﻨﺎ روش اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷﮑﻞ ﮐﻪ اﺑﺘﺪا دادهﻫﺎﯾﯽ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺟﻤﻊ آوری ﺷﺪه و ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻗﺮا ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ.
خلاصه ماشینی:
آیا بین دوری گزیدن از دنیا و خدمت به مردم ارتباطی هست؟ تلاش نگارنده در این مقاله به این پاسخ رهنمون شده است که «از منظر حضرت علی علیهالسلام در نهج البلاغه با امانتانگاری حکومت، بی رغبتی به دنیا، مهرورزی با خلق، راعی بودن «حافظ جان و مال و آزادی» و مردبودن حاکم میتوان فرهنگ جهاد را در جامعه اسلامی نهادینهسازی کرد.
امام علی علیه السلام خود نمونهای کامل از یک انسانی بود که در کنار دستور به ساده زیستی و بی رغبتی به دنیا در عمل، عامل ترین انسانها به این سخنان بود.
از نظر ایشان چنین فردی صلاحیت حکومت و مدیریت را داراست و اوست کسی که تواند در راستای حل مشکلات مردم و خدمت به آنها تلاش نماید چه اینکه اگر حاکم، خود، شیفته دنیا و زرق و برقش باشد همواره فکرو ذهنش مصروف به دست آوردن قدرت و ثروت بیشتر شود و از وظیفه اصلی خود که خدمت رسانی است، باز ماند.
آیا به همین رضایت دهم که مرا امیرالمؤمنین خوانند و در تلخیهای روزگار با مردم شریک نباشم و در سختیهای زندگی، الگوی آنان نگردم؟» نمونههایی از سادهزیستی امام علی علیهالسلام بررسی سیره عملی مولای متقیان گواه این مسئله است که ایشان هیچگاه و در هیچ حالی دنیا و مظاهرش را بر امور اخروی ترجیح نداد.
به زبانی دیگر امام علیه السلام به ابن عباس بیان دارند که این جنگ و کشتار و سختیها هم برای رسیدن به دنیا و مقامات دنیایی نیست.