چکیده:
امروزه بانکها از ضروریات جامعه بشری و یکی از ارکان اقتصادی کشورها به حساب میآیند که مهمترین اعمال بانکی که در واقع منبع اصلی درآمد بانکها است و در اقتصاد کشور نیز نقش موثر دارد، پذیرش سرمایههای مردم و ذخیره آنها است؛ از اینرو تعیین ماهیّت سپردههای بانکی در بانکداری اسلامی جهت حلّیّت داد وستدهای بانکی، و سودهای پرداختی از سوی بانکها به مشتریان، یک امر ضروری میباشد تا هم متشرّعان از این جهت آسوده خاطر باشند، هم فقها و حقوقدانان در تطبیق این سپرده ها، بر عقود اسلامی به نتایج مطلوب و روشنی برسند.
خلاصه ماشینی:
بند سوم : تضمین سپرده در بانک بدون ربا می توانیم سپرده را برای سپرده گذار تضمین کنیم ، نه از طریق قرض گرفتن سپرده از سپرده گذار توسط بانک ، کما این که در بانک های ربوی انجام می شود و نه از طریق ضامن قرار دادن عامل ، زیرا از نظر شرع ضامن شدن عامل عقد مضاربه جایز نیست ، بلکه از این طریق که بانک به عنوان شخص حقوقی ضامن سپرده می شود و در صورت زیان پروژه ، جبران آن را تعهد می نماید که در این موضوع هیچ گونه منع شرعی وجود ندارد زیرا آن چه جایز نیست این است که عامل خود سرمایه را ضمانت کند .
(سید محمد باقر صدر ، بانک بدون ربا ، ص 225 و 226) زیرا این نوع پرداخت بدهی بر مبنای تضمین مبلغ بدهی از سوی بدهکار نزد بانک پرداخت کننده صورت گرفته است و فقها چنین پرداخت هایی را در چارچوب عقود اسلامی می دانند و پرداخت سود در چنین قالبهایی را بدون اشکال شرعی می دانند و توصیه بر آن دارند.
بنابراین وقتی تعهد بانک و تضمین او بر مبنای درخواست پیمانکار صورت گرفته است در نتیجه پیمانکار ضامن زیان بانک ناشی از ان تعهد خواهد بود و بانک حق دارد که مبلغ پرداختی به طرف ذینفع قرارداد را از پیمانکار مطالبه نماید و همچنین بانک می تواند برای این ضمانت نامه کارمزد دریافت کند زیرا تعهد مندرج در ضمانت نامه ، ارزش تعهدات پیمانکار را استحکام بخشیده و در واقع پشتوانه آن تعهدات شمرده می شود و یک عمل ارزشمندی است که می توان برای آن از پیش جعاله یا کارمزد تعیین کرد.