چکیده:
هدف اصلی این مقاله برآورد اثر آموزش عالی بر تغییرات بهرهوری کل و کارایی فنی در 135 صنعت تولیدی کد 4 رقمی طبقهبندی ISIC ایران در دوره 93-1383 بود. در این خصوص، از رویکرد دو مرحلهای استفاده شد. در مرحله نخست شاخص بهرهوری مالم کوئیست (MPI) و شاخص کارایی فنی با روش تحلیل پوششی دادهها (DEA) و تحلیل مرزی تصادفی (SFA) برآورد شد. یافتهها حاکی از آن است که میانگین شاخص MPI در این دوره برای تمام صنایع بیشتر از یک بود که نشاندهنده رشد مثبت بهرهوری کل است. در حالی که متوسط تغییرات کارایی فنی صنایع در تمام سالها رشد منفی داشته، پیشرفت تکنولوژیکی عامل اصلی رشد مثبت بهرهوری کل است. در مرحله دوم اثر آموزش عالی بر تغییرات بهرهوری کل و کارایی فنی در قالب رگرسیون دادههای تلفیقی و با روشهای اثرهای ثابت و گشتاورهای تعمیمیافته (GMM) برآورد شد. نتایج نشان داد که آموزش عالی اثر مثبت و معنادار بر هر دو متغیر بهرهوری کل و کارایی در صنایع تولیدی دارد، بهگونهای که کشش بهرهوری کل نسبت به آموزش عالی بین 22/0-13/0 و کشش کارایی نیز بین 38/0-25/0 است.
خلاصه ماشینی:
براي اندازه گيري تغييرات کارايي فني و بهره وري کل عوامل مي توان به دو روش مشخص اشاره کرد: روش نخست پارامتريک است و نيشي ميزو و پيچ (١٩٨٢ ,Page &Nishimizu ) آن را ارائه کردند و مبتني بر تخمين تابع مرزي با استفاده از روش اقتصادسنجي است .
سپهردوست و همکاران (٢٠١٣ ,Shojaei &Spehrdoost, Shaabadi ) با استفاده از روش تحليل مرزي تصادفي (SFA) در دوره ٢٠٠٦-١٩٩٦ براي ٢٣ کشور نشان دادند که انباشت تحقيق و توسعه شرکاي تجاري ، انباشت تحقيق و توسعه داخلي و هزينه هاي آموزشي به عنوان شاخص سرمايه انساني از جنبه آموزش و اميد به زندگي به عنوان شاخص سرمايه انساني از جنبه سلامت ، بر کارايي فني عوامل توليد کشورهاي مورد مطالعه تأثير مثبت و معنادار دارند.
دباغ و همکاران (٢٠١٥ ,Latifi &Dabbagh, Kouhileilan, Javaherian ) با استفاده از روش هاي پارامتريک و ناپارامتريک ، کارايي فني و بهره وري صنايع استان آذربايجان غربي را در دوره ١٣٨٩-١٣٨١ اندازه گيري کردند.
روش پژوهش هدف اصلي اين مطالعه ارزيابي اثر آموزش عالي بر تغييرات کارايي فني و بهره وري کل در ١٣٥ صنعت توليدي کد ٤ رقمي طبقه بندي ISIC ايران در دوره ٩٣-١٣٨٣ بود.
تصريح مدل : همان گونه که بيان شد، در اين پژوهش براي ارزيابي اثر آموزش عالي بر تغييرات کارايي فني و تغييرات بهره وري کل صنايع توليدي ايران از رويکرد دو مرحله اي استفاده شد.
نتايج آزمون ها نشان داد که روش مناسب براي تحليل اثر آموزش عالي بر تغييرات بهره وري کل و کارايي فني ، اثرهاي ثابت است .