چکیده:
بررسی روند بیابانزایی مستلزم درک پدیدههایی است که هم بهطور منفرد و هم در کنش و واکنش بایکدیگر در یک ناحیه تغییراتی را به وجود آوردهاند که این تغییرات منجر به بیابانزایی و تخریب اراضی شده است. بهمنظور بررسی اثر معیار خاکشناسی بر پتانسیل بیابانزایی مخروط افکنهها در بخش جنوبی حوزه آبخیز رودخانه شور، نخست اقدام به تهیهی نقشهی طبقات شیب، کاربری اراضی و زمین شناسی کاربردی با هدف ایجاد واحدهای همگن و تعیین خصوصیات خاک شد، بهطوریکه از طریق رویهم قرار دادن و تقاطع این نقشهها با لایه شبکهای ایجاد شده بهوسیله برنامه جانبی ET GeoWizards در نرمافزار ArcGIS 10. 3، نقشهی واحدهای کاری حاصل شد. در این تحقیق سه شاخص حساسیتپذیری نسبت به فرسایش، شوری و نفوذپذیری خاک در نظر گرفته شد که در نهایت هر یک بهصورت نقشهای طبقهبندی شده مبتنی بر عبارتهای زبانی در طیف هفتگانه، ارایه گردیدند. در این تحقیق از روش آزمونهای ناپارامتریک فریدمن و رتبههای دبلیو کندال به منظور تعیین پتانسیل و اولویت بندی گزینهها استفاده شد، بهطوریکه پس از تعریف اعداد قطعی مربوط به عبارات زبانی در طیف هفتگانه، اقدام به محاسبه مقادیر میانگین رتبه گزینهها گردید. در این تحقیق دامنه تغییرات مقادیر میانگین رتبهها حاصل از آزمونهای فریدمن و رتبههای دبلیو کندال از 00/7 تا 33/17 متغیر است. نتایج تحقیق مبتنی بر آزمونهای ناپارامتریک نشانداد که 18/74 درصد (77/4245 هکتار) از منطقه دارای پتانسیل بیابانزایی متوسط و 82/25 درصد (67/1477 هکتار) دارای پتانسیل بیابانزایی خیلی زیاد است. همچنین نتایج تحقیق نشانداد که جوانترین و قدیمیترین مخروط افکنههای منطقه به ترتیب دارای پتانسیل بیابانزایی خیلی زیاد (75/798 هکتار) و کم (23/152 هکتار) میباشند.
خلاصه ماشینی:
به منظور بررسی اثر معیار خاک شناسی بر پتانسیل بیابانزایی مخروط افکنه ها در بخش جنوبی حوزه آبخیز رودخانه شور، نخست اقدام به تهیه ی نقشه ی طبقات شیب ، کاربری اراضی و زمین شناسی کاربردی با هدف ایجاد واحدهای همگن و تعیین خصوصیات خاک شد، به طوریکه از طریق رویهم قرار دادن و تقاطع این نقشه ها با لایه شبکه ای ایجاد شده به وسیله برنامه جانبی ET GeoWizards در نرم افزار ١٠.
کریم پور ریحان و همکاران (٢٠٠٧) در بررسی معیار خاک شناسی موثر بر تخریب اراضی در واحدهای سنگی کواترنر با کاربرد منطق فازی، نشان دادند که پتانسیل مخروط افکنه ها در طبقات مختلف پتانسیل بیابانزایی در بخش جنوبی حوزه آبخیز رودخانه شور متغیر است (٢٠٠٧ 1-Lampery 2-Sahara ,.
هدف از این تحقیق ، ارایه ی شاخص هایی برای مشخص شدن تأثیر معیار خاک شناسی در بیابانزایی و همچنین پهنه بندی پتانسیل یا شدت بیابان زایی منطقه ی مورد مطالعه بر اساس آزمون های ناپارامتریک است .
(رجوع شود به تصویر صفحه) شکل ١- نقشه ی منطقه ی تحقیق روش انجام تحقیق به منظور بررسی اثر معیار خاک شناسی بر پتانسیل بیابانزایی مخروط افکنه ها در بخش جنوبی حوزه آبخیز رودخانه شور، نخست اقدام به تهیه ی نقشه ی طبقات شیب ، کاربری اراضی و زمین شناسی کاربردی با هدف ایجاد واحدهای همگن و تعیین خصوصیات خاک شد، به طوریکه از طریق روی هم قراردادن و تقاطع این نقشه ها با لایه شبکه ای ایجاد شده به وسیله برنامه جانبی ET GeoWizards در نرم افزار ١٠.