چکیده:
هدف پژوهش حاضر، بررسی دیدگاه کندی و سهروردی در باب پیشگیری و درمان حزن عرفانی و حزن دنیائی است؛ حزن عرفانی، موجب می شود سالک به مرتبه ای فراتر باور داشته و برای وصول به آن تلاش نماید. کنترل حزن دنیوی در روان شناسی به صورت ریشهای بررسی نمی شود؛ لکن فیلسوفان مسلمان با توجه به مبانی عقلی که ریشه در آموزه های دینی دارد، راهکارهایی ارائه کرده اند. این پژوهشِ کتابخانه ای و اِسنادی که به روش توصیفی-تحلیلی سامان یافته، با تمرکز بر آثار کندی و سهروردی به پیشگیری و درمان بنیادین حزن پرداخته است. یافته های پژوهش حاکی از وجود راه حل منطقی و البته قابل تطبیق بر متون دینی در آثار این دو می باشد. هر یک از کندی و سهروردی عامل اصلی حزن را اشتباه انسان ها در جهان بینی مادی و زمین گیر شدن انسان در مادیاتِ می دانن
خلاصه ماشینی:
دانش روان شناسـي کنـوني تـلاش ميکند آسيب شناسي را به حيطه رفتاري و ظاهري بدن محدود و موضوعي بـه نـام نفـس را بـه طور کلي فراموش کند که مي توان از آن فراموشي به عنوان «بحران » ياد کرد، ولي آنچه فيلسوفان مسلمان در آسيب شناسي حزن و اندوه مطرح کردند؛ تنها توجه به رفتار ظاهري نبوده و آنها تلاش کردنـد بـا پرداختن به مسائل غيرمادي ، از حزن کاسته و به سوي سلامت رواني ايدهآل رهنمون سازند.
ارسـطو ايـن تعريـف را دربـاره ماديـات و بـه ويژه بـدن محدود مي داند و معتقد است اين عبارت جامعيتي براي تعريف لذت را ندارد؛ زيرا لذت هايي ديگر وجود دارد که با پـر شدن مادي ارتباطي ندارد.
کندي به اين نکته مهم اشاره ميکند که نفـس داراي مراتبي مختلف است که برخي از آنها مي توانند ادراکي فراتر از ماده در جهان مادي داشـته باشـند؛ ١.
کندي به اين نکته توجه مي دهد که فرد حزين نبايد خود را محکـوم بـه فنا بداند بلکه واقعيت گذر حزن را نيز بايد مد نظر داشته باشد (همان ).
آنچه در اين مسئله مورد نظر مي باشد، حزن و يـا اندوه جهان مادي و زندگي دنيوي است که براي بسياري از انسان ها اتفاق مي افتد و گـاهي موجـب مي شود مشکلات روحي و حتي جسماني در برخي افراد پديد آيد.
ک : سـهروردي ، ١٣٨٠، ج۴، ص١٠٢)؛ بنابراين ، نگرش هريک از کندي و سهروردي با توجه به فاصله زماني ، توحيـدي بـوده است و با توجه به اين نگرش ، آنها تلاش کرده اند حزن مادي را بيان کنند؛ ٣.
با توجه به اشتراکاتي که ميان کندي و سهروردي در مهار ريشـه اي حـزن البتـه بـا توجـه بـه نگرش توحيدي آنها وجود دارد، افتراقاتي نيز در اين زمينه مشاهده مي شود.