چکیده:
قرن بیستویکم، خیزش امواج تودهای را در شکلهای گوناگون به چشم دیده و شاهد رفتارهای گروهی ویرانگر بوده است که با سیمای انسان در قامت کنشگر عقلانی در تناقضی آشکار قرار دارد. انسانی که انتظار میرفت از تجربههای سهمگین تودهای در قرن بیستم درس آموخته باشد، امروز چنان در نقش موجودی غیر عقلانی و فردیتزدایی شده ظاهر میشود که ما را به بازنگری در تاثیر گروه بر فرد و قدرت سهمگین جماعت و توده بر رفتار آدمی فرامیخواند. روانشناسی تودهای در بررسی رفتارهای مخرب انسان در گروه، بر اهمیت شور و احساسات تاکید میکند و در تلاش است تا به شناخت ماهیت تودهها و جماعتهای انسانی و مکانیزمهای مهار و کنترل قدرت آنها بپردازد. هدف این نوشتار آن است که با استفاده از دیدگاههای «الیاس کانتّی»، به مثابۀ تماشاگر ژرفبین روزگار فاشیسم، نازیسم و استالینیسم، بر خیزش تودهها در قرن حاضر پرتو بیفکند. پرسش اصلی آن است که دیدگاههای کانتی درباره قدرت تودهها در زمانۀ ما چه برای گفتن دارد؟ در پاسخ به این پرسش، با تحلیل محتوای کیفی مهمترین آثار او در اینباره نشان خواهیم داد که دیدگاههای کانتّی میتواند برای مواجهه با پدیدههای تودهای، شناخت ماهیت تودهها و تحلیل قدرت و پویایی آنها و نیز شناخت مکانیزمهای مهار قدرت توده و جریانهای تودهای در قرن بیستویکم به کار گرفته شود. با نگریستن از منظر روانشناسی تودهای کانتّی درمییابیم که چگونه با فرسایش سازوکارهای مهار تودهها، نه تنها امکان فوران جریانهای تودهای از جهان ما رخت برنبسته است، بلکه قدرت تودهها به شکل تهدیدآمیزی، مهارناپذیرتر و افسارگسیختهتر از پیش رخ نشان میدهد.
خلاصه ماشینی:
روان شناسی توده ای در بررسی رفتارهای مخرب انسان در گروه ، بر اهمیت شور و احساسات تأکید می کنـد و در تـلاش اسـت تـا بـه شـناخت ماهیـت تـوده هـا و جماعت های انسانی و مکانیزم های مهار و کنترل قدرت آنها بپـردازد.
پرسش اصلی آن است که دیدگاه های کانتی درباره قدرت توده ها در زمانة ما چه برای گفتن دارد؟ در پاسخ به این پرسش ، با تحلیل محتـوای کیفـی مهم ترین آثار او در این باره نشان خواهیم داد که دیدگاه های کانتّی می تواند برای مواجهه با پدیده های توده ای ، شناخت ماهیت توده ها و تحلیـل قـدرت و پویـایی آنها و نیز شناخت مکانیزم های مهار قدرت توده و جریـان هـای تـوده ای در قـرن بیست ویکم به کار گرفته شود.
پرسش اصلی آن است که روان شناسـی تـوده ای کـانتّی بـرای فهم و تبیین شکل گیری توده های مهارناپذیر و رفتارهای گروهی ویرانگر و غیـر عقلانـی آنها در روزگار ما چه برای گفتن دارد؟ و بر این اساس ، اگر از منظر کانتی به جهان امروز بنگریم ، پیش بینی ما دربارة میزان قدرت توده ها در قرن حاضر چگونه خواهد بود؟ در پاسخ به این پرسش ها، پژوهش حاضر به تحلیل محتوای کیفی برخی از آثار کـانتّی در این حوزه می پردازد، تا نشان دهد که در جهان امروز ماهیت توده هـا، قـدرت و پویـایی آنها و همچنین مکانیزم های مهار قدرت توده و نیروی ویرانگر جریـان هـای تـوده ای مـورد بی توجهی قرار گرفته است .