چکیده:
تغییر قیمت داراییهای مالی و حقیقی از جمله عواملی است که بر اساس ادبیات اقتصادی از کانالهای مختلفی نظیر مصرف، سرمایهگذاری، ترازنامه بنگاهها و خالص صادرات باعث ایجاد نوسانات اقتصادی و سیکلهای تجاری میشود. با توجه به اهمیت شناخت عوامل ایجاد سیکل تجاری در اتخاذ سیاستهای اقتصادی، در این مقاله اثر شاخص سهام، قیمت مسکن، نرخ ارز و نقدینگی بر سیکلهای تجاری با استفاده از مدل خطی و مدل غیرخطی LSTR و دادههای فصلی دوره 1396-1370 بررسی شده است. در مدل غیرخطی که در مقایسه با مدل خطی برای تبیین رابطه بین متغیرها مناسبتر است، جزء سیکلی نرخ ارز به عنوان متغیر انتقال انتخاب و مقدار پارامتر انتقال معادل 89/ 83- ریال برآورد شد. با توجه به مقدار برآوردی پارامتر انتقال، در دوره مورد بررسی، دو رژیم دوران نرخ ارز پایین و رژیم دوران نرخ ارز بالا در اقتصاد ایران وجود داشته است. نتایج نشان داد در هر دو رژیم، افزایش قیمت سهام و نقدینگی، باعث رونق اقتصاد میشوند. همچنین، افزایش قیمت مسکن و کاهش نرخ ارز در رژیم اول، اقتصاد را در مرحله رونق و در رژیم دوم اقتصاد را در مرحله رکود قرار میدهند. بنابراین، به منظور رونق اقتصادی، پیشنهاد میشود از یک سو، نرخ ارز پایین نگهداشته شود و از سوی دیگر، قیمت مسکن، قیمت سهام و نقدینگی افزایش یابد.
The change in the price of real and financial assets is one of the factors that cause business cycle through different channels such as consumption, investment, firm’s balance sheet, and net export. With attention to aware of factor causing on business cycle in Adopting Economic policies, in this paper, we investigated the effect of stock market, house price, exchange rate, and liquidity on business cycle using linear and nonlinear LSTR models and season’s data in the period of 1991-2018. In nonlinear model, which is more suitable for explaining the relationship between variables in comparison with linear model, the cyclical component of the exchange rate selected as the transition variable and the value of the transition parameter was estimated to be 83.89 rials. Considering the estimated value of the transmission parameter, in the period, there were two regimes in the Iranian economy, low-exchange rate regime and a high-exchange rate regime. The results indicate that in both regimes, an increase in stock prices and liquidity cause economic expansion. Also, an increase in house prices and a decline in the exchange rate in the first regime put the economy at an expansion phase and put the economy at a recession phase in the second regime. Therefore, in order to expanding the economy, it is suggested that, on the one hand, the exchange rate be kept low and, on the other hand, increase housing price, stock price and liquidity.
خلاصه ماشینی:
با توجه به اهميت شناخت عوامل ايجاد سيکل تجاري در اتخاذ سياستهاي اقتصادي، در اين مقاله، اثر شاخص سهام، قيمت مسکن، نرخ ارز و نقدينگي بر سيکلهاي تجاري با استفاده از مدل خطي و مدل غيرخطي LSTR و دادههاي فصلي دوره ١٣٩٦-١٣٧٠ بررسي شده است.
از مطالعاتي که تأثير قيمت سهام بر سيکلهاي تجاري را بررسي کردهاند، ميتوان به مطالعات فيچر و مرتون )١٩٨٤ ,Fischer and Merton(، آندره و همکاران ) Andreou, Osborn and ٢٠٠٠ ,Sensier(، اوسني و نوسا )٢٠١١ ,Oseni and Nwosa(، آستويت و ترويک ) Aastveit ٢٠١٢ ,and Trovik(، فورناري و ميل )٢٠١٣ ,Fornari and Mele(، آدگمبي ) ,Adegmebi ٢٠١٣(، آپرگيس و همکاران )٢٠١٥ ,.
ازاينرو در اين مقاله، تأثير متغيرهاي رشد قيمت مسکن، رشد نرخ ارز، رشد شاخص قيمت سهام و رشد نقدينگي بر سيکلهاي تجاري در ايران با استفاده از مدل غيرخطي انتقال هموار )STR(، بررسي ميشود.
برآورد مدل و تحليل نتايج در اين مطالعه، به منظور بررسي اثر متغيرهاي جزء سيکلي شاخص سهام، جزء سيکلي قيمت مسکن، جزء سيکلي نرخ ارز و جزء سيکلي نقدينگي بر سيکلهاي تجاري در ايران، هم از مدل خطي )رابطه ٢( و هم، از مدل غيرخطي )رابطه ٣( استفاده شده و تصريح دو مدل با استفاده از آزمونهايي که در بخشهاي قبلي به آنها اشاره شد، با هم مقايسه شدهاند.
مقايسه مدلهاي خطي و غيرخطي {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} مأخذ: يافته هاي تحقيق نتيجهگيري و پيشنهادها در اين مقاله، اثر متغيرهاي شاخص سهام، قيمت مسکن، نرخ ارز و نقدينگي بر سيکلهاي تجاري ايران با استفاده از مدلهاي خطي و غيرخطي و دادههاي فصلي دوره زماني ١٣٩٦-١٣٧٠ بررسي شده است.