چکیده:
مفهوم سوژه، در کنار مفاهیمی از قبیل ابژه، خدا و جوهر، یکی از مهمترین مفاهیم تاریخ فلسفه به شمار میرود. هر کدام از این مفاهیم را میتوان برای روایت کردنِ قسمی تاریخ فلسفه دستمایه قرار داد. این دقیقاً همان رسالتی است که رابرت سی. سالِمَن در کتاب «طلوع و افول خود (جلد هفتم از تاریخ فلسفۀ غرب آکسفورد)» برای خود تعیین کرده است (Solomon 1988). او تاریخ سوژه، یا به تعبیر خودش، «تاریخِ خود» را از آغاز ایدئالیسم آلمانی در نیمۀ دوم قرن هجدهم، نزد کانت، آغاز و با گذر از ایدئالیستهای شاخصی همچون فیشته، شلینگ و هگل، به نخستین بارقههای فروپاشیِ برداشتِ پرطمطراق از سوژۀ مدرن و اشاعۀ رویکردهای انتقادی نزد نیچه، کییرکهگور و هایدگر راه میبرد و در پایان، بحثش را با شاخصترین چهرههای پستمدرن، همچون فوکو و دریدا به پایان میبرد. مقالۀ حاضر بیش از بررسی صوری و محتوایی این اثر، تمرکز اصلی خود را به ترجمۀ فارسی نخست این کتاب (سالومون 1396) معطوف ساخته است. در نتیجه، مقالۀ حاضر بیش از تبیین و نقد خود محتوای کتاب، نوعی نقد ترجمه است که هرچند به نقد یک ترجمۀ خاص پرداخته، اما امید دارد که این نقد، امکانی را برای مواجهه با کلیت ترجمۀ آثار فلسفی فراهم سازد.
The concept of subject, along with concepts such as object, God and substance, is one of the most important concepts in the history of philosophy. Each of these concepts can be used to narrate a history of the philosophy. This is precisely the mission of Robert C. Salman sets out for himself in his book The Rise and Fall of the Self (A History of Western Philosophy, Vol. 7). He began the history of the subject, or, in his own terms, 'history of the Self' from the beginning of German idealism in the second half of the eighteenth century, with Kant (together with prominent idealists such as Fichte, Schelling and Hegel), to the first glimpses of the collapse of modern subjectivity And proliferation of critical approaches, such as Nietzsche, Kierkegaard and Heidegger. In the end, he ends his discussion with the most prominent postmodern figures, such as Foucault and Derrida. The present article focuses on the first Persian translation of this book, rather than the formal and content review of this work. As a result, the present article is more than a mere critique of the book's content itself, a critique of translation that, although it criticizes a particular translation, hopes that this critique will provide an critical analysis about the translation of philosophical works in general.
خلاصه ماشینی:
در نتیجه ، مقالۀ حاضر بیش از تبیین و نقد خود محتوای کتاب ، نوعی نقـد ترجمـه اسـت کـه هرچند به نقد یک ترجمۀ خاص پرداخته ، اما امید دارد که این نقد، امکانی را برای مواجهـه با کلیت ترجمۀ آثار فلسفی فراهم سازد.
سالمن کتابی با چنـین عنـوانی نـدارد، اما با اندکی دقت میتوان دریافت که این کتاب همان مجلد هفتم از تاریخ فلسـفۀ آکسـفورد است که مترجم فارسی حدود ١٨ سال پـیش ، آن را بـا نـام راسـتینش اگـر ایـراد ترجمـۀ continental philosophy به فلسفۀ اروپایی را نادیده بگیریم یعنی «طلـوع و افـول خـود در فلسفۀ اروپایی» منتشر کرده بود.
ترجمۀ پیشنهادی: «روش تجربه گرایان هرچند با روش دکارت تضاد داشـت تأکیـد بر تجربه و تأمل درون نگرانه ، بر ماهیتِ هویتِ «خود»، و نیز بر اهمیت دیـدگاه اول شـخص را تشدید میکرد» روشـن اسـت کـه ترجمـۀ کـل عبـارت « and on the importance of the firstperson standpoint» در ترجمۀ فارسی جاافتاده است .
٣. صفحۀ ٦١: «اما این جنبش نیز بخشی از همان طبقۀ متوسط و ذهنیات شهری بـود کـه هستۀ اصلی روشنگری فرانسوی و انگلیسی را تشکیل می داد».
این امر نشان میدهد که در ویراست جدید نـه بـه مقابلـه بـا متن اصلی ، بلکه صرفاً به روان تر سازی فارسی بسنده شده است .
روشن نیست که مترجم بر چه اساسی limit را بـه «توانـایی» برگردانـده اسـت ؟ ترجمـۀ پیشنهادی: « علم و دانش حدود خود را دارند، و یکی از این حدود، مرزهـای عمـل انسـانی است ».