چکیده:
فیزیک معاصر معتقد است جاذبه و دافعه بین زیر اتم ها باعث حرکت ارتعاشی و جنبشی دائمی در اجسام می شود و این جنبش را حتی در نقطه صفر انرژی نیز توقف ناپذیر و به نوعی لازمه وجود جسم می داند. از این منظر توقف جنبش ذاتی صرفا در صورت متلاشی شدن جسم قابل تصور خواهد بود. ملاصدرا بر اساس مبنای اصالت وجود، حرکت را در وجود موجودات دارای تشکیک تسری داده و حرکت جوهری و اشتدادی را جزو لوازم غیر قابل انفکاک موجودات واجد حرکت لحاظ می کند. از نظر وی حرکت و اشتداد موجودات دائمی بوده و حتی پس از مرگ و حشر نیز متوقف نخواهد شد. این دو مبنا از جهاتی چند قابل مقایسه هستند: هر دو مبنا به جهت ناکارآمدی نظام های پیشین مطرح شده اند. هر دو مبنا وجود حرکت را لازمه وجود موجودات واجد حرکت و جنبش می دانند. فیزیک معاصر اما جنبش ذاتی را در عالم مادی و اجسام جاری می داند اما در رویکرد نهایی صدرا، حرکت و اشتداد علاوه بر عالم مادی در تمام موجودات متافیزیکی غیر از واجب تعالی نیز تسری می یابد.
Contemporary physics believes that gravity and repulsion between sub-atoms cause vibrational motion and constant movement in objects, and considers this movement unstoppable even at the zero point of energy and a kind of necessity for the existence of the body. From this point of view, the cessation of intrinsic movement can be imagined only if the body disintegrates. On the basis of the originality of existence, Mulla Sadra extends motion in the existence of skeptical beings and considers substantial and intensified motion as inseparable components of moving beings. According to him, the movement and intensity of beings are permanent and will not stop even after death and resurrection. These two bases are comparable in several ways: Both bases have been proposed due to the inefficiency of previous systems. Both foundations consider the existence of motion as a prerequisite for the existence of beings capable of movement and movement. Contemporary physics, however, considers the intrinsic movement in the material world and current bodies, but in Sadra's final approach, motion and intensity, in addition to the material world, extend to all metaphysical beings except the necessary transcendence.
خلاصه ماشینی:
پژوهش های علم و دین ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی دوفصل نامۀ علمی (مقالۀ علمی- پژوهشی)، سال یازدهم ، شمارة اول ، بهار و تابستان ١٣٩٩، ٢٦٩ – ٢٩٠ بررسی مقایسه ای جنبش ذاتی ذرات بنیادین و حرکت جوهری ملاصدرا محمدنجاتی * فرید معین پور**، فاطمه السادات محسنی شهری *** چکیده فیزیک معاصر معتقد است جاذبه و دافعه بین زیر اتم ها باعث حرکت ارتعاشی و جنبشـی دائمی در اجسام می شود و این جنبش را حتی در نقطه صفر انرژی نیز توقف ناپـذیر و بـه نوعی لازمه وجود جسم می داند.
در ابعـاد بسـیار کوچک ماده (مثلاً در حد نانومتر) یا در انرژی های بسیار پایین ، مکانیـک کوانتـومی اثرهـایی را پیش بینی میکند که فیزیک کلاسیک از پیش بینی آن ناتوان است ، ولی اگـر ابعـاد مـاده یـا میزان انرژی را افزایش دهیم ، به حدی میرسیم کـه مـیتـوانیم قـوانین فیزیـک کلاسـیک را بدون اینکه خطای فاحشی مرتکب شویم برای توصـیف پدیـده هـا بـه کـار ببـریم مکانیـک جدیدی که برای توصیف این سیستم ها توسـعه یافتـه اسـت مکانیـک کوانتـوم نامیـده مـی شود.
ملاصدرا بـر ایـن اساس صورت را به عنوان یکی از مهمترین مولفه های حرکت جوهری امری یگانه بـا مـاده می داند و معتقد است در عالم خارج ماده و صورت وجودی واحد دارند.
American Journal of physics, Vol. 59 (8), 1991.