چکیده:
در این مقاله بر آنیم ، موتیو "لاله" را از حیث زبان، بیان در شعر شهریار بررسی
و تحلیل کنیم . مساله اصلی این مقاله ، پرداختن به میزان ابتکار و تقلید در خلق
تصاویر پیرامون این موتیو در شعر شهریار است . این مقاله به روش تحلیل
محتواو کتابخانه ای انجام گرفته است.
موتیو "لاله" در هر دور ه ای از حیث رنگ، شکل و زمان شکوفاییش در باغ
و بوستان مورد توجه اغلب شاعران بوده و شرایط آفرینش تصاویر مختلف
شاعرانه را فراهم نموده است . پر بسامد ترین مفاهیم "لاله " در اشعار شهریار
همراهی آن با گل یا نسرین و ... است که زمینه خلق ترکبیات و تصاویر شعری
او را فراهم کرده است، در حوزه بیان، از تشبیه، استعاره و... مدد جسته است.
نتیجه، بررسی این موتیو در اشعار شهریار نشان می دهد که برخی از
تصاویر آن حالت کلیشه ای یافته و حضور اشعار و اندیشه حافظ آشکار است ،
هرچند تصاویر ابتکاری نیز از این حیث در اشعار او به چشم می خورد، به هر
روی او در خلق تصاویر و مضامین ، از شگرد های ادبی گوناگونی بهره برده
است.
خلاصه ماشینی:
" (یاحقی، 74) لاله و شهید لاله موتیوی است که حضور مکرر آن در اشعار شاعران غیر قابل انکار است، بهگونهای که برخی از ترکیبات و توصیفات آن حالت کلیشهای یافته است، از این روی شهریار هم از این قاعده مستثنی نیست، اما استاد شفیعی کدکنی معتقد است که شهریار در عمر طولانی شاعری خویش آن قدر خلاقیت فردی دارد که نظیره سازیها و استقبالهای او را میتوان به راحتی نادیده گرفت، اما در همان نظیرهسازیها و استقبالها هم وقتی او را با دیگران مقایسه کنیم دارای نوعی استقلال و ابتکار است؛ جرأتهای زبانی و جسارتهای معنایی او، حتی در این نظیره سازیها هم حساب او را از این گونه شاعران و اینگونه نظیره سازیها جدا میکند شهریار از یک طرف در جهت جمالشناسی شعر حافظ حرکت میکرد و از سوی دیگر یک صد و هشتاد درجه با آن فاصله میگرفت.