چکیده:
انقلاب اسلامی به دلیل مبتنی بودن بر معارف عمیق، جامع و جهانشمول اسلام، راهی جز تحقق بخشیدن به تمدن اسلامی با همه لوازم تمدنی آن در عصر حاضر ندارد، و از ارکان اساسی تمدن اسلامی، علوم انسانی اسلامی است؛ لذا مقام معظم رهبری در باب تولید علوم انسانی تاکیدات فراوان داشتهاند و بهعلاوه درباره ابعاد مختلف این هدف، مطالب مختلفی را با مخاطبان متفاوت در میان گذاشتهاند. لذا لازم است با نگاهی جامع به این سخنان، به الگوی جامع در باب تولید علوم انسانی دست یابیم؛ الگویی که بتواند همه تناسبات درونی و بیرونی تولید علوم انسانی را ملاحظه کند. در این مقاله نخست جایگاه علوم انسانی در ساخت تمدن اسلامی مبتنی بر اندیشه تمدنی رهبری، به عنوان زیرساخت تمدن اسلامی معین شده و سپس سخنان ایشان در باب علوم انسانی در سه حوزه محتوا، برنامه و سازمان تحول بررسی گشته است.
خلاصه ماشینی:
com چکیده انقلاب اسلامی به دلیل مبتنی بودن بر معارف عمیق، جامع و جهانشمول اسلام، راهی جز تحقق بخشیدن به تمدن اسلامی با همه لوازم تمدنی آن در عصر حاضر ندارد، و از ارکان اساسی تمدن اسلامی، علوم انسانی اسلامی است؛ لذا مقام معظم رهبری در باب تولید علوم انسانی تأکیدات فراوان داشتهاند و بهعلاوه درباره ابعاد مختلف این هدف، مطالب مختلفی را با مخاطبان متفاوت در میان گذاشتهاند.
در طول تاریخِ فقه و فقاهت، فقهای گرانقدر شیعه با درک زمان خود بهخوبی پاسخگوی مسائل جدیدی بودند که برای مردم و جامعه در زوایای گوناگون زندگی پیش میآمد که اوج فقه شیعه، در کتب فقهی متبلور گشته است؛ اما با این همه به دلیل فراهم نبودن شرایط اجتماعی و عدم تحقق حکومت اسلامی مُعَظم مسائل و احکام دین بهویژه مسائل اجتماعی و سیاسی و اقتصادی مورد کنکاش و مداقه علمی قرار نگرفته و فروعات آن مطرح نشده بود؛ اما امام بزرگوار، فقه شیعه را از دورانی که خود در تبعید بود، به سمتِ فقه اجتماعی و فقه حکومتی و فقهی که میخواهد نظام زندگی ملتها را اداره کند و باید پاسخگوی مسائل کوچک و بزرگ ملتها باشد کشاند (خامنهای، 14/3/76).
پرواضح است که ایشان به عنوان پرچمدار تمدن اسلامی در مقابل تمدن مادی به این ضرورت اساسی رسیدهاند که برای تحقق تمدن اسلامی، باید نظام اسلامی در کلیه رشتهها و شاخههای علوم و دانش از حالت انفعال خارج شود و با حرکت فعال به سطح تولید برسد؛ تا جایی که زبان فارسی، زبان علم جهان امروز شود (خامنهای، 11/1/95).