چکیده:
یکی از موضوعات مهم ادبیات فارسی، پرداختن به ادبیات متعهد و بررسی جایگاه اهل بیت (ع) است. بیشک رسالت اهل بيت(ع) از طريق زبان شعر و ادبيات و مورخان به گوش ما رسیده است و چه بسا شعر اثرش از يك كتاب تاريخي هم بيشتر باشد. بدین خاطر از گذشته تا به امروز شاعران بزرگي در مدح و منقبت و رثاي اهل بيت(ع) شعر سرودهاند. وصال شیرازی از جمله این شاعران ملتزم به اهل بیت(ع) است که اشعار وی در اعماق وجود هر مخاطبی نفوذ کرده است. در این گفتار دیوان وصال شیرازی و جایگاه اهل بیت(ع) در اشعار وی بررسی شده و مضمونهای جذاب و اثر گذاری از ادبیات متعهد بیان شده است. در واقع او توانسته است گهرهای فراوانی از شعر شیعی و وقایع تاریخی را به تصویر بکشد و مجموعهای از اشعار عاشورایی را عرضه کند. در این مقاله، پس از بحث مختصری پیرامون زندگینامهی وصال شیرازی، جایگاه اهل بیت(ع) در دیوان او بررسی و اشعاری مناسب به عنوان شاهد آورده شده و در پایان نتایج حاصل از بحث بیان شده است.
Addressing the religious literature and studying the position of the Ahl al-Bayt (may peace be upon them) are the important topics in Persian literature. Undoubtedly, we have heard the mission of the Ahl al-Bayt through poetries, literature, and historians, however, the influence of poetry is perhaps much more than a history book. Thus, there are great poets all over the history, from the past until now, who have wrote in praise of the Ahl al-Bayt (may peace be upon them). Vesal Shirazi is one of the follower poets of Ahl al-Bayt whose poems reached the deep souls of his audiences. This paper reviewed the position of Ahl al-Bayt in Vesal Shirazi’s poetry, and introduced interesting and influencing concepts in the religious literature. In fact, he succeeded in portraying many treasuries of Shia poetries and historical events, and he presented a collection of Ashura poems. After a brief discussion on biography of Vesal Shirazi, the paper addresses the position of Ahl al-Bayt in his poetry, and in cases needed, some poems are presented as samples. Finally, the results are discussed.
خلاصه ماشینی:
با مطالعه ي ديوان وصال شيرازي مشاهده ميکنيم او از جمله ي اين شاعران نامدار است که اشعار زيبايي در مدح و منقبت و رثاي اهل بيت (ع ) سروده و واقعه ي عاشورا را در اشعارش به تصوير کشيده است .
ابتدا از مطالب مورد نياز فيش برداري شده ، سپس طبقه بندي و نگارش آن به صورت توصيفي _ تحليلي اقدام شده است و در اين گفتار سعي شده است که جاي گاه اهل بيت (ع ) در شعر وصال شيرازي بررسي و اشعار ولايي و عاشورايي اين شاعر در مدح و رثاي ائمه ي معصوم بيان گردد و در پايان نتايج حاصل از آن ارائه گردد.
هر شيعه ي متعهد و ولايي احساس وظيفه ميکرده که براي جاودانه ساختن حقيقت متجلي در غدير و مرام و مذهب اهل بيت عصمت ، از قدرت و طبع شعري خود بهره گيرد و رنگ ولايت به سرودههاي خويش بزند، در اين ميان ، وصال شيرازي ابياتي زيبا و دلنشين در مدح و ستايش امام علي (ع ) دارد و در واقع ، اين ابيات نشانگر تعهد و التزام شاعر به اهل بيت (ع ) است .
٣-٣-ديوان وصال تنها منحصر به مدح و مراثي اهل بيت (ع ) نيست بلکه علاوه بر آن وقايع تاريخي را با استفاده ابياتي دقيق و لحني صريح بيان ميکند و دلاوريها و جوانمرديهاي امام علي (ع ) را در ابيات بسياري ذکر کرده است .