چکیده:
این مطالعه با هدف «طراحی مدل توسعه اجتماعی متأثر از سرمایه اجتماعی کلان شهر اراک» انجام گرفت. روش تحقیق، کیفی مبتنی بر رویکرد داده بنیاد بوده است. جامعه آماری را شهروندان ساکن اراک در سال 1398 دارای حداقل سن 25، حداقل سابقه سکونت 5 سال و حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی تشکیل داد. نمونه آماری را گروه 25 نفری تشکیل داد که مصاحبه با آن ها تا دست یابی به داده های در سطح اشباع ادامه یافت. روش تحلیل داده ها پیروی از تحقیق کیفی کریپندورف بود که در آن مراحل هشتگانه تشخیص واحد داده، کدگذاری، استخراج، تقلیل، طبقه بندی، تفسیر، تحلیل و استنباط بصورت متوالی طی گردید تا به الگوریتم مدل مفهومی دست یافت. یافته های این مطالعه نشان داد مهم ترین مؤلفه های تشکیل دهنده سرمایه اجتماعی تجربه شده در جامعه شهر اراک عبارتند از: اعتماد، مشارکت، انسجام، آگاهی و مشارکت. همچنین مهمترین مؤلفه های تجربه شده توسعه اجتماعی به ترتیب بیشترین اهمیت و نمود اجتماعی تجربه شده عبارتند از: امنیت اجتماعی، وفاق اجتماعی، اخلاق توسعه و کیفیت زندگی. ضمن اینکه هر یک از این مؤلفه ها خود شامل سه تا پنج مقوله فرعی بود که مورد شناسایی قرار گرفتند و در مدل تحقیق جانمایی گردیدند. در نهایت مدل توسعه اجتماعی مبتنی بر سرمایه اجتماعی تجربه شده در شهر اراک طراحی و ارائه گردید.
خلاصه ماشینی:
در مطالعات انجام یافته پیشین تأثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه اجتماعی به روش کمی و بر مبنای نظریه های اندیشمندان جامعه شناسی مورد بررسی قرار گرفته است ؛ اما در این پژوهش به جای طراحی مدل از دل نظریه های جامعه شناسی ، مدلی بر اساس تحلیل مصاحبه با تعدادی از شهروندان طراحی شده است .
- نتایج پژوهش فلاحی و دیگران (١٣٩٧) با عنوان «بررسی میزان روایی و پایایی ابزار سنجش کیفیت توسعه اجتماعی در شهر تهران » بر اساس تکنیک تحلیل عاملی در بررسی داده ها نشان داد شاخص های امنیت اجتماعی ، وفاق اجتماعی ، کیفیت زندگی و اخلاق توسعه اجتماعی بیش از ٧٠ درصد واریانس متغیر توسعه اجتماعی را تبیین می کنند.
- نتایج پژوهش اسنادی مرصوصی و دیگران (١٣٩٤) با عنوان «کیفیت زندگی فرهنگی و اجتماعی در شهرهای ایران » نشان می دهد در سال ١٣٨٥ کیفیت زندگی و فرهنگ اجتماعی در شهرهای مورد بررسی متفاوت بوده است .
- نتایج پژوهش یارمحمد توسکی (١٣٩٣) با عنوان «تحلیل جامعه شناختی از توسعه شهری اراک» با مطالعه ای اسنادی به روش کیفی فراتحلیل نشان داد عامل همبستگی اجتماعی در توسعه شهری اراک تأثیر داشته است .
- نتایج پژوهش کیفی فریک (٢٠١٥) با عنوان «سرمایه اجتماعی منبع اعتماد در جامعه » نشان می دهد انسجام اجتماعی یکی از مؤلفه های سرمایه اجتماعی است که در امنیت مالی و شغلی افراد جامعه تأثیر مثبت دارد.
"Social Capital as the Missing Link in Community Development Planning Process in Africa: Lessons from Ghana".
"Social and the Creation of Human Capital", American Journal of Sociology.
(2000), "Measuring Social Capital in Five Communities", Journal of Applied Behavioral Science, 36(1), PP.