چکیده:
معاهده وستفالیا در سال ١٦٤٨ و متعاقب ان کنگره وین در سال ١٨١٥ مبنای روابط بین الملل گردید. وزارت امورخارجه یکی ازاولین چهاروزارتخانه درایران است که پس ازبازگشت فتحعلیشاه قاجارازاولین سفرخارجیش به اروپا تصمیم به ایجاد آن گرفت. وزارت امورخارجه درسال ١٢٠٠هجری شمسی برابر١٢٢٧هجری قمری و١٨٢١میلادی تاسیس گردید. اولین نظام نامه آن حدودا هفتاد سال بعد توسط میرزا سعید خان مؤ تمن الملک که یکی از انتخابهای خوب امیر کبیر بود ، تدوین گردید.این نظام نامه که امروزه به " اساسنامه" مشهور است یک روند تکاملی هفتاد ساله دیگری راسپری مرده ودرپنج نوبت دارای تغییرات جزئی وکلی گردیده نهایتا درسال ١٣٥٢ به تصویب مجلسین شورا وسنای وقت رسیده است. این اساسنامه بنام " مقرارت تشکیلاتی استخدامی، مالی وانضباطی" هم اکنون توسط وزارت امورخارجه اجرامیگردد.سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران وساختاروزارت امورخارجه ازبعد ازانقلاب اسلامی ونقشی که این وزارت وبازوی اجرائی آن یعنی سفیر وسفارت خانه درراهبرد سیاست خارجی میتوانندداشته باشند در این مقاله بررسی می گردد.
The treaty of Vestfalia was in 1648 CE and then Vienna congress in 1815 CE were turned out the base of international relation. The Ministry of Affairs is one the first four ministries in Iran that King Fath Ali decided to establish on his return from his first trip to Europe. The Ministry of Foreign Affairs was established on 1200 SY, corresponding to 1227 LY, and, 1821 CE. It's first constitution was composed some seventy years later by Mirza Saeed Khan Motamen-ol-Molk , one of the best choices of Amirkabir. This constitution, came to be known as the Charter today, has endured an evolutionary process in another seventy years, undergone five rounds of partial and general amendments, and, finally was approved in the then by-chambers houses of Senate and Shora in 1352 SY. This Charter, called the "Organizational, Recruitment, Financial, and Disciplinary Regulations", is now enforced by the Ministry of Foreign Affairs. The present essay investigates the foreign policy of the Islamic Republic of Iran and the role it's executive arm, that is ambassadors and embassies, could have in foreign policy approach.
خلاصه ماشینی:
روش کار و رفتارهاي ماهوي وزارت امور خارجه و سفارتخانه هاي جمهوري اسلامي ايران در خارج از کشور براي اجراي سياست خارجي راهبردي ايران ، در اين مقاله بررسي شده است .
ساختار تشکيلاتي وزارت امور خارجه و نيز نيروهاي شاغل در اين وزارتخانه ، از بدو پيروزي انقلاب تا کنون ، و روش اجرايي که در به انجام رساندن اهداف راهبردي سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران به کار بسته اند، بخش تکميل کنندة اين مقاله است که در ادامه به اختصار به آن پرداخته مي شود.
از آنجا که ساختار تشکيلاتي وزارت امور خارجه ، در قبل از انقلاب ، متناسب با اهداف نظام شاهنشاهي و الهام گرفته از آنچه در جهان معمول بود، شکل گرفت و علي رغم اينکه طبق قانون مقررات تشکيلاتي ، استخدامي ، مالي و انضباطي مصوب ١٣٥٢ ش با محوريت وزير امور خارجه تعريف و تبيين شده بود، در مقام عمل ، «شاه » تصميم گيرندة اصلي در همۀ سياست گذاري هاي بين المللي بود و نقش تعيين کننده داشت .
بنابراين ، طبق مسير و روندي که ترسيم کرديم و معمول جهان هم اين گونه است ، مراحل اهداف سياست هاي خارجي راهبردي از مرکزيت هسته و نظام و حکومت به وزارت امور خارجه ابلاغ و نوک پيکان اجرايي آن سفارتخانه و شخص سفير و ساختار تشکيلاتي سفارتخانه ها تابعي از ماهيت و کيفيت روابط دوجانبه بين ايران و کشور موردنظر است .