چکیده:
این تحقیق بهمنظور «بررسی تاثیر تعلق ملی بر گرایش به مهاجرت خارج از کشور» تدوینشده است. در این تحقیق که به روش آمیخته انجام شد، ابتدا به روش کیفی، ابعاد و مولفههای پدیده تعلق ملی و گرایش به مهاجرت از میان مهاجران ایرانی کشف و سپس از نتایج مطالعه کیفی، پرسشنامه کمی در مورد شهروندان شهر مشهد تهیه گردید، تعداد 20 نفر از مهاجران ایرانی در بخش کیفی و 414 نمونه از بین شهروندان شهر مشهد در بخش کمی موردبررسی قرار گرفت. از نتایج کیفی، مقوله هستهای «تعلیق یا تشدید گرایش به مهاجرت در پرتو تعلق ملی» شناسایی شد که سایر مقولهها با عنوان شرایط و عوامل موثر را احاطه کرده است؛ همچنین در نتایج کمی مشخص شد، میزان گرایش شهروندان به مهاجرت خارج از کشور در حد زیاد و میزان تعلق ملی در حد متوسط بوده است و تعلق ملی به مقدار (734/ 0-) با گرایش به مهاجرت خارج از کشور رابطه همبستگی نشان داده است. محاسبات رگرسیونی نشان داد که با افزایش تعلق ملی، گرایش به مهاجرت خارج از کشور کاهش مییابد و سهم بعد تعلق اجتماعی (621/ 0-) بر گرایش به مهاجرت بیش از سایر ابعاد بوده است. در مجموع، تعلق ملی توانست، (584/ 0) از واریانس متغیر وابسته تحقیق (گرایش به مهاجرت خارج از کشور) را تبیین نماید.
خلاصه ماشینی:
در این تحقیق که بـه روش آمیختـه انجـام شـــد، ابتـدا ـه روش کیفی، ابعـاد و مؤلفـه هـای پـدیـده تعلق ملی و گرایش بـه مهـاجرت از میـان مهاجران ایرانی کشف و سپس از نتایج مطالعه کیفی، پرسشنامه کمی در مورد شهروندان شهر مشهد تهیه گردید، تعداد ٢٠ نفر از مهاجران ایرانی در بخش کیفی و ٤١٤ نمونه از بین شـهروندان شـهر مشـهد در بخش کمی موردبررسـی قرار گرفت .
بـایـد گفـت : آمـار و نتـایج متنـاقضـــی در تحقیقـات داخلی دربـاره میزان گرایش بـه مهـاجرت از ایران وجود دارد؛ به عنوان مثال ، گرایش بالای مهاجرتی در تحقیق ، پور افشــاری چنار (١٣٩٠) و بیدل و دیگران (١٣٩٠) ازیـک طرف و میزان تعلق بـالا در تحقیق رســـتگـار و رنـانی (١٣٩٢)؛ آذریـان ، ســاروخانی و نوابخش (١٣٩٦)؛ بهشــتی و حق مرادی (١٣٩٦) و تعلق پایین در تحقیق (ابراهیم زاده ، هاشـم زهی و مفرح (١٣٩٣) بیدل ، صـادقی و محمود زاده (١٣٩١) آسـتین فشـان ، علی بیگی وغلامی (١٣٩٤) نشـــان می دهد که تحقیقات انجام شـــده ، نتوانســـته اند به خوبی پدیده گرایش به مهاجرت خارج از کشـــور را در ارتباط با مفهوم تعلق ملی تبیین نمایند.
با توجه به محدودیت مطالعات پیشین در حوزه مهاجرت های خارج از کشور با تاکید بر نقش تعلق ملی و ابعـاد آن ، بر اســـاس تئوری هـای رویکرد نوین مهـاجرتی ـبا روش آمیختـه می توان در بخش کیفی ســـوال اصـــلی تحقیق را چنین مطرح نمود کـه مـدل پـارادایمی مطلوب گرایش بـه مهـاجرت خارج از کشـور در ارتباط با تعلق ملی مهاجران ایرانی کدام اسـت ؟.