چکیده:
خانواده به عنوان کوچک ترین و مهم ترین نهاد اجتماعی کارکردهای متنوعی در عرصه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد. در این میان زن در این عرصه ها نقش متفاوتی داشته است. در دوره صفوی به پیروی از رویکردهای تاریخ نگارانه، نگرش مرد سالارانه به تحولات تاریخی و اجتماعی وجود داشت. از این رو پژوهش حاضر بر آن است نشان دهد در وقایع تاریخی دوران صفوی زنان حضور مؤثر داشته اند اما به تبعیّت از رویکرد تاریخ نگاری، این حضور مطابق با واقع ترسیم نشده است. پرسش اصلی پژوهش، رویکرد منابع تاریخی عصر صفوی به نقش آفرینی زن در جامعه چگونه است؟ می باشد. یافته های این تحقیق که با روش توصیفی-تحلیلی انجام گرفته نشان می دهد که ، بر خلاف رویکرد کلی منابع تاریخی ، زنان نقش های تأثیرگذار اجتماعی داشتند اما به سبب غلبة نگاه مرد محور در تاریخ نگاری سنتی کمتر به آنها توجه شده است .
Social functions of the family with emphasis on the role of womenin the Safavid era The family, as the smallest and most important social institution, has various functions in the economic, social and cultural fields. Meanwhile, women have played a different role in these areas. In the Safavid period, following the historiographical approaches, there was a patriarchal attitude to historical and social developments. Therefore, the present study aims to show that women have had an effective presence in the historical events of the Safavid era, but following the approach of historiography, this presence has not been drawn in accordance with reality. The main research question is the approach of Safavid historical sources to the role of women in society? is. The findings of this research, which was done by descriptive-analytical method, show that, contrary to the general approach of historical sources, women had influential social roles, but due to the predominance of male-centered view in traditional historiography, they have received less attention.
خلاصه ماشینی:
يافته هاي اين تحقيق که با روش توصيفي-تحليلي انجام گرفته نشان مي دهد که ، بر خلاف رويکرد کلي منابع تاريخي ، زنان نقش هاي تأثيرگذار اجتماعي داشتند اما به سبب غلبۀ نگاه مرد محور در تاريخ نگاري سنتي کمتر به آنها توجه شده است .
مسئله مهم براي جامعه شناسان تبيين چرايي و چگونگي ايفاي کارکردهاي اجتماعي توسط نهاد خانواده است ؛ اما اين موضوع ، مانند بسياري از موضوعات ديگر، پيوند ناگسستني با مواضع ارزشي و ايدئولوژيک افراد و ديدگاه هاي گوناگون دارد.
با توجه به اينکه نهاد خانواده در عصر صفوي به واسطه آشنايي و مراودات جامعه ايراني با غرب و حضور جماعت فرنگي در ايران ، در برخي از ظواهر نسبت به اعصار قبل دچار تغييرات شده بود، از اين روي، بررسي نهاد خانواده و کارکردهاي اصلي 238 و مثبت آن با توجه شکل گيري نظام سياسي جامعه شيعي در ايران حائز اهميت مي باشد، در آيات و روايات اسلامي بر ازدواج و تشکيل خانواده بسيار تأکيد شده است .
آموزه هاي مکتب شيعي که در عصر صفوي نمود بارزي در اجتماع داشت ، جامعه را يک کل مي داند که خانواده اجزاء اين کل هستند، نمي توانيم کلي را در نظر بگيريم که جزء نداشته باشد، از ديدگاه اسلام خانواده و کارکردهاي مثبت آن از اولويت برخوردار است ، و براي روابط ميان افراد اين خانواده بهترين و زيباترين قوانين حقوقي را وضع کرده است .
تشکيل خانواده در عصر صفوي تشکيل خانواده همواره در آيات و روايات اسلامي مورد تاکيد قرار گرفته است از اين رو، بررسي گزاره هاي تاريخي نيز نشان مي دهد که در طول تاريخ ايران ، خانواده ، اجزا و شکل گيري آن همواره مورد تاکيد ويژه بوده است .