چکیده:
تحولات اجتماعی در طول تاریخ مورد مطالعه اندیشمندان علوم اجتماعی قرار داشته و طبقات مختلف جامعه از جمله طبقه متوسط جدید به عنوان یکی از دغدغههای آنان مطرح بوده است. این طبقه متوسط که منشأ تحولات اجتماعی در طول تاریخ بوده است را، اگر بر اساس معیارهای نظریه تحلیل گفتمان لاکلاو و موف بنگریم، خواهیم یافت که هرگونه تغییرات در کل جامعه از جمله این طبقه را صرفاً باید از منظر گفتمانی نگریسته و تحلیل نمود. از دیدگاه تحلیل گفتمانی لاکلاو و موف، هر اقدام و عملی در صورتی دارای مفهوم و معنا بوده و قابل تبیین است که در قالب گفتمانی که طی آن به وقوع پیوسته است دیده شده و تبیین گردد. اگر تحولات اجتماعی و از جمله جهت-گیریهای طبقه متوسط را با منظر گفتمانی لاکلاو و موف بنگریم، باید به این موضوع نیز بپردازیم که چه اتفاق و تحولی و چگونه موجبات تغییر گفتمان غالب را فراهم میآورد. به عبارت دیگر تحولات اجتماعی چگونه تغییرات گفتمانی را موجب میگردد.در نوشتار پیشرو، تحولات طبقه متوسط امروزی ایران طی سالهای 32 تا 57 از دید نظریه تحلیل گفتمان لاکلاو و موف و براساس سه مؤلفه حوزه گفتمانی، عینیت گفتمانی و دسترسی گفتمانی و علت همسانی گفتمان طبقه متوسط امروزی جامعه ایران و نخبگان انقلابی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته شده است.
Social developments have been studied by social scientists throughout history, and various classes of society, including the new middle class, have been one of their concerns. If we look at this middle class, which has been the source of social changes throughout history, according to the criteria of Laclau and Moff's theory of discourse analysis, we will find out that any changes in a society as a whole, including this class, must be viewed and analyzed only from a discourse perspective. From the point of view of Laclau and Moff’s theory, every action has a meaning and can be explained if it is seen and explained in the form of the discourse during which it has taken place. If we look at social developments, including the orientations of the middle class, from the perspective of Laclau and Moff's discourse, we must also look at what is happening and how it is changing the dominant discourse. In other words, how do social developments cause discourse change?In the present article, the developments of today's Iranian middle class during the years 1953-79 from the point of view of Laclau and Moff’s discourse analysis theory and based on three components of discourse, discourse objectivity and discourse access and the reason for the similarity of today's middle class discourse of Iranian society and revolutionary elites have been reviewed and analyzed.
خلاصه ماشینی:
مقاله پژوهشي: نقش رشد طبقه متوسط جامعه در تغيير گفتمان غالب جامعه ايران از ١٣٣٢ تا ١٣٥٧ (با تأکيد بر نظريه تحليل گفتمان لاکلاو و موف ) محسن ازک ١، سيامک بهرامي 2 تاريخ دريافت : ٩٩/٠٧/٢٣ تاريخ پذيرش : ٩٩/٠٩/١٠ چکيده امروزه در جنگ هاي شناختي تلاش ميشود با مهندسي تحولات اجتماعي، از طريـق تغييـر و جابـه جـايي انگاره هاي ذهني افراد جامعه ، با تغيير هژموني گفتماني، مسير جوامع را به سمت هدفي مشخص تغييـر داده يـا از پيگيري اهدافي خاص منصرف و منحرف نمود.
نويسندگان اين مقالات ضمن تعريف و تبيين ابعاد و ويژگيهـاي طبقـه متوسـط سـعي نمودند تأثير اين طبقه را در تحولات گوناگون جوامع مختلف مورد ارزيابي و بررسي قـرار دهند، ولي در نوشتار پيش رو سعي شده است ، طبقه متوسط سال هاي ١٣٣٢ تا ١٣٥٧ ايران از منظر تحليل گفتمان لاکلاو و موف و برخي مؤلفـه هـاي مـرتبط بـا ايـن نظريـه (حـوزه گفتماني، عينيت گفتماني و دسترسي گفتماني) و تأثير آن بر تغيير گفتمان غالـب و هژمـون شدن گفتمان انقلابيون مورد تحليل قرار گيرد.
در ايـن خصـوص تحولات اجتماعي جامعه ايران با برخي از معيارها و شـاخص هـاي نظريـه تحليـل گفتمـان لاکلاو و موف (حوزه گفتماني، عينيت گفتماني و دسترسي گفتماني) تطبيق داده شده و بـه تبيين و تشريح سير تغيير گفتمان غالب در جامعه پرداخته ميشود: حوزه گفتماني حوزه گفتماني را ميتوان محفظه اي از معاني اضافي و طردشده قلمداد نمـود کـه بـراي مفصل بندي جديد آماده شده اند.