چکیده:
هوش مصنوعی یکی از شاخههای علوم کامپیوتر است و به توسعه سخت افزار و نرم افزارهایی اطلاق میشودکه از تفکر انسان الگو میگیرند. در حوزه حسابرسی نیز مسائل مختلف از جمله افزایش رقابت مسائل حقوقی و تمایل به بالابردن کارائی و اثر بخشی، انگیزه لازم جهت استفاده از تکنولوژی اطلاعات و هوش مصنوعی را به وجود میآورد و سبب میگردد سیستمهای اطلاعاتی مبتنی بر کامپیوتر بعنوان ابزارهای مهمی در حرفه مطرح گردند. هدف از انجام پژوهش روشن شدن برخی از جوانب نظری موضوع بوده است تا بعضی از دلایلی که از دیدگاه نظری سبب عدم استفاده از این نرم افزارها شده است شناسایی و مورد بررسی قـــرار گرفته است. همچنین حسابداران رسمی شاغل در سازمان حسابرسی وموسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران به عنوان جامعه آماری اصلی وپاسخ دهندگان به پرسشنامه، انتخاب گردیدهاند. برای جمع آوری اطلاعات، از روش کتابخانهای و پرسشنامه استفاده شده است. تجزیه و تحلیل دادهها ازطریق آزمون تی استیودنت وآزمون تحلیل واریانس فریدمن انجام شده است. تجزیه وتحلیل اطلاعات جمع آوری شده به کمک پرسشنامه حاکی از آن است که حرفه حسابرسی در ایران به دلیل 1) نداشتن آگاهی کافی از کاربرد عاملهای هوشمند 2) نامشخص بودن منافع به کارگیری عاملهای هوشمند در مقایسه با هزینههای آن 3) نبود متون کافی در زمینه کاربرد عاملهای هوشمند4) فقدان نرم افزار مناسب جهت امور حسابرسی 5) ابهام در خصوص قضاوت بهتر، از آنها استفاده نمینمایند.
Abstract: The aim of this research is knowing theorical aspects of the question ,that is ,why these softwares are not used in auditing .this research ,from the view point of aim is of applied ones ,and from the view point of plan , is of descriptive ones .also, certified public accountants employed at auditing institutes and auditing companies at Iranian association of certified public accountants are the main group for answering the questionnaire . these answerers were selected without considering their organization hierarchy (partner, manager and supervisor). These data are collected based on method library and questionnaire after collecting the data , T-student test and freedmans variance analysing have been used for demonstrating of our findings. After analysing the data , its clear that auditing profession in iran hasn’t used these softwares because of the following items: 1. Not being aware of applying the software. 2. Not knowing the benefits of applying intelligent agents compared to its customs. 3. Not being enough sources of applying intelligent agents . 4. Lacking of a suitable software for auditing affairs. 5. Ambiguity in better decision making.
خلاصه ماشینی:
تجزيه و تحليل اطلاعات جمع آوري شده به کمک پرسشنامه حاکي از آن است که حرفه حسابرسي در ايران به دليل ١) نداشتن آگاهي کافي از کاربرد عاملهاي هوشمند ٢) نامشخص بودن منافع به کارگيري عاملهاي هوشمند در مقايسه با هزينه هاي آن ٣) نبود متون کافي در زمينه کاربرد عاملهاي هوشمند ٤) فقدان نرم افزار مناسب جهت امور حسابرسي ٥) ابهام در خصوص قضاوت بهتر، از آنها استفاده نمي نمايند.
اما در زمينه ساير مولفه هاي حسابرسي کامپيوتري که شباهت هاي زيادي با پژوهش حاضر دارد پژوهشهايي انجام گرفته که به طور خلاصه در ذيل به آن اشاره شده است : 103 رزيتا صالحي (واحد تهران مرکزي - ٨٤) در پژوهشي با عنوان بررسي موانع به کارگيري سيستم هاي خبره و پشتيبان تصميم گيري در حسابرسي مستقل ، سعي کرد برخي از جوانب نظري موضوع که سبب عدم استفاده از اين سيستم ها در حسابرسي مي شود شناسايي و مورد بررسي قرار دهد که نتيجه تحقيق مزبور حاکي از آن است که عوامل عدم آشنايي کافي با سيستم هاي خبره ، نبود متون و منابع فارسي، فقدان نرم افزارهاي مناسب سبب مي شود که اين ابزارها در حسابرسي استفاده نشود در حالي که مقرون به صرفه بوده ، قضاوت بهتر در صورت به کارگيري اين سيستمها، مناسب بودن اين نرم افزارها با سيستم حسابداري در عدم به کارگيري اين نرم افزارها در حسابداري تاثيري قابل ملاحظه ندارد.