چکیده:
در جوامع مختلف، همواره تفکر و نگرش نویسندگان تحت تاثیر شرایط سیاس ی، اجتماع ی و
فرهنگی آن جامعه بوده است. علاوه بر شرایط تاریخی، سیاسی و اجتماعی جامعه، شخصیت و
زندگی خود نویسندگان نیز در خلق آثارشان تاثیرگذار بوده و به نوع ی در تاروپود آن تجل ی
یافته است. نویسندگان ایرانی هم از این قاعده مستثنی نبوده اند و با ای ن رویکرد خالق آثار
تاثیرگذار شاخصی شده اند. این مقاله، براساس رویکرد نوتاریخ گرایی و مبتنی بر نظر ی ه ها ی
فوکو و گرینبلت، می کوشد ابتدا تاثیر روش زندگی و شخص یت نویسندگان ادبی ات معاصر
ایران را بر خلق آثارشان جست وجو کند و سپس تاثیرپذیری آنان را از زوایای پنهان و آشکار
روابط و مناسبات اجتماعی، سیاسی و اعتقادی جامعه طی سال های 1300 تا 1380 بررس ی
کند. چرایی انتخاب نویسندگان و آثارشان در پیوند با رو ی دادهای اجتماع ی از پرسش ها ی
اصلی است که سعی خواهد شد به آن پاسخ داده شود.
داده ها نشان می دهد آفرینش هر رمان یا داستان کوتاه در شبکة پیچیده ای از عناصر مختلف
قرار دارد و رمان فقط م حصول نویسنده و نبوغ و خلاقیت او نیست. نویسنده متاثر از
گفتمان های خاصی در اجتماع است و کیفیت زبان و مضامین انتخابی او، علاوه بر آن که برآمده
از عوامل متعدد وشبکة پیچیده ای از نگرش ها و انگیزه های او و نیز شرایط سیاسی، اجتماعی
فرهنگی جامعه است، پاسخی نیز به نیاز های جامعه است.
خلاصه ماشینی:
در رويکرد نوتاريخ گرايي ، جنبه هايي از رمان گشوده مـي شـود کـه در آن نويسـنده ، علاوه بر نبوغ خود، از نگرش ، خانواده و اجتمـاع خـويش نيـز تـأثير پذيرفتـه اسـت و رخدادهاي جامعه در اثر او، چه به انتخاب خودش چه به اجبار از سوي جامعـه و چـه به خواست خواننده ، منعکس شده است .
براي گشودن معناي متن (رمان فارسي ) فقط به اين اکتفـا نمـي شـود کـه رمـان صـرفا آفريدة نويسنده يا فقط آفريدة شرايط اجتماعي ، سياسي ، فرهنگي و تاريخي است بلکـه برخاسته از شبکة پيچيده اي بين آنهاست .
نويسندة روشنفکردرک نمي شود، پس به انزوا مي گرايد و در پي يافتن هويت فردي و ملي است ؛ در يافتن هويت ملي به گذشتة تاريخي و ارزش هاي ايران باستان و ترجمة متن هاي پهلوي توجه دارد؛ هنـد را سرچشمه اي براي الهام خود مي بيند و در سال هـاي ١٣١٤-١٣١٥ بـه بمبئـي مـي رود و رهاورد اين سفر رمان بوف کور است .
ويژگي هاي نسل اين دهه ، که «نسل شکست خوردگـان » شـناخته شده اسـت ، از جملـه در آثـار بهـرام صـادقي ، بـه ويـژه در مجموعـه داسـتان سـنگر و قمقمه هاي خالي ديده مي شود و تأثير شخصيت خود نويسنده در داستان ها نيـز آشـکار است .