چکیده:
مفهوم «صبر جمیل» یکی از فضایلی است که در قرآن برای توصیف نحوۀ بردباری برخی از بندگان خاص خدا در برابر سختیها و مصائب بهکار رفته است. در این مقاله برآنیم تا با کاویدن مفهوم «صبر جمیل» در قرآن، روایات و کتب تفسیر، معنای روشنی از آن را بهدست آورده و این فرضیه را به آزمون گذاریم که آیا صِرف حکایتگری قرآن از شیوۀ صبر حضرت یعقوب (ع) و بازگوکردن آرزوی آن حضرت برای برخورداری از صبر جمیل، به این معناست که آن جناب به این فضیلت کاملاً آراسته بوده و شیوۀ صبر او میتواند الگوی تمامنمای مؤمنان باشد؟ مقاله در پی اثبات این ادعاست که الگوی صبر جمیل در قرآن، پیامبرانی چون ایوب (ع)، ابراهیم (ع) و نبی مکرم اسلام (ص) هستند و قرآن در بیان داستان چگونگی مواجهۀ حضرت یعقوب (ع) با گمشدن فرزند، در مقام تأیید رفتار این پیامبر بزرگوار و الگوسازی تمامنما از صبر ایشان نیست.
“Beautiful Patience”; the resistance of Job or that of Jacob?AbstractThe concept of "Beautiful Patience" is one of the virtues used in some verses of the Quran for describing how somespecial servants of God stood against difficulties and disasters of life. The purpose of this article is toanalyze the meaning of this concept in the Quran, in the tradition, and the commentary books of the Quran, as well as testing whether the narration of the Quran about how Jacob was patient after his child's loss and what the Quran tells us about his wishing to achieve the "Beautiful Patience" meansthat his patience was beautiful and his way of patience must be seen as a model for believers? Thearticle seeks to prove that the good models of patience in the Quran are the prophets like Job, Abraham, and dear prophet of Islam, not the prophets like Jacob.
خلاصه ماشینی:
» (علم الهدي، ١٤٣١: ٤٩٢/٢؛ همو، ١٩٩٨: ٤٥) از ميان تفاسير مشهور پيشينيان ، تنها تفسير عرفاني روح البيان ، نگاهي تلويحي به اين پرسش دارد که ترجمۀ آن چنين است : «اگر پرسيده شود که «وا اسفا بر يوسف » گفتن حضرت يعقوب و «شکايت حزن نزد خداي بردن » چگونه با عزم او به صبر جميل سازگاري دارد؟ بايد گفت : کار او جز گله مندي از حال خود نزد خداي خويش نبود؛ که رفتاري جايز است ؛ چنان که حضرت ايوب ، بيان حال نزد پروردگار مهربان خويش برد (انبياء: ٨٣) و مدال صابرّيت و به بندگي از خدايش دريافت کرد (ص : ٤٤) ...
» (جوادي آملي، (295/41 :1395 به طور کلي، واکاوي تفاسير پيشينيان از اين آيات ، حکايت از آن دارد که تفسيرگران در تبيين صبر جميل ، از آنجا که گمان داشته اند هر چه در وحي الهي دربارٔە کنش ها، حرکات و سکنات انبيا، حتي در امور شخصي آنان آمده ، بيان نقاط قوت آنان و به منظور ترسيم الگوهاي شخصيتي از ايشان بوده است ، در آيات مربوط به حالات حضرت يعقوب ، نقاط ضعفي را که گزارش شده ، نديده اند و اشارٔە قرآن به ضعف خودمهاري و ناتابي او در ابتلا به گم گشتگيِ فرزند را مدح آن حضرت پنداشته اند.