چکیده:
برای ایران بهعنوان یکی از غنیترین کشورها از لحاظ منابع انرژی، ارزیابی وضعیت بازار جهانی انرژی و عوامل تأثیرگذار و پیشبینی شرایط آینده بهمنظور سیاستگذاری بسیار حائز اهمیت است. در سال 2016، نفت خام، زغالسنگ و گاز طبیعی بیشترین سهم را در تأمین انرژی اولیه جهان به خود اختصاص دادهاند. زغالسنگ با کاهش تقاضا مواجه شده و سهم انرژیهای تجدیدپذیر افزایش یافته است. ایران بهعنوان بزرگترین دارنده ذخایر گازی جهان، سهم مناسبی از تجارت جهانی گاز را در اختیار ندارد و بخش قابلتوجهی از گاز طبیعی را به مصرف داخلی میرساند. در مورد نفت خام، ایران با وجود سهم 3/9 درصدی از ذخایر اثباتشده، 5 درصد از تولید و 9/1 درصد از مصرف را در اختیار دارد و تنها حدود 2 درصد از انرژیهای مصرفی ایران از انرژیهای تجدیدپذیر تأمین میشود. رشد کمتر تولید ناخالص داخلی در جهان، انتقال سریعتر به دنیای با کربن کمتر و پتانسیل بیشتر برای نفت و گازهای غیرمتعارف ازجمله مهمترین عوامل عدم اطمینان در آینده بازار جهانی انرژی هستند. با توجه به وضعیت بازار جهانی انرژی، شناخت عوامل عدم اطمینان و چشمانداز آینده انرژی برای ایران بهعنوان بزرگترین دارنده منابع گازی و چهارمین دارنده ذخایر نفتی جهان، ضروری به نظر میرسد.
خلاصه ماشینی:
٢. وضعيت بازار جهاني انرژي در سال ٢٠١٦ در سال ٢٠١٦، رشد مصـرف انـرژيهـاي اوليـه ١ در جهـان همچنـان پـايين بـوده و ترکيـب سـوخت مصرفي از زغال سنگ به سمت سوخت هاي با کربن کمتر انتقال يافته اسـت .
در سال ٢٠١٦، مصرف گاز طبيعي جهان ٦٣ ميليارد مترمکعب معادل ١/٥ درصـد افـزايش يافتـه است ، درحاليکه اين مقدار نسبت به متوسط ١٠ ساله (٢/٣ درصد) کمتر بـوده اسـت .
در اين ميان ، گاز به دليل افزايش قابل توجه عرضه به ويژه «گازهاي نامتعارف »٢ توسط آمريکا، افزايش تقاضا براي گاز طبيعي مايع شده و همچنين اعمال سياست هاي زيسـت محيطـي، بـا رشـد ١/٦ درصدي در سال سريع ترين رشد را در بـين سـوخت هـاي فسـيلي بـه خـود اختصـاص خواهـد داد و به تدريج سهم آن در بين انرژيهاي اوليه افزايش خواهد يافت .
1. Source: BP Energy Outlook to 2035, 2017 بر اساس نظر کارشناسان شرکت بين المللي BP، چشم انداز بازار جهاني انرژي طي سال هاي آتي تحت تأثير عوامل مؤثر بر تقاضـاي انـرژي، شـدت انـرژي و همچنـين انتشـار آلاينـده هـاي ناشـي از 1 مصرف خواهد بود که در اين بخش ، مورد ملاحظه قرار ميگيرند.
نتيجه گيري و ارائه پيشنهادها در سال ٢٠١٦، نفت خام ، زغال سنگ و گاز طبيعي بيشترين سهم را در تـأمين انـرژي اوليـه جهـان بـه خود اختصاص داده و سوخت هاي فسيلي به طورکلي کاهش قيمت را تجربـه کـرده انـد کـه ايـن امـر همراه با تداوم رشد اقتصاد جهاني، افزايش مصرف را نسبت به سال گذشـته بـراي نفـت خـام و گـاز طبيعي موجب شده است .