چکیده:
یکی از القابی که در روایات به امام مهدی؟ ع؟ نسبت داده شده است، لقب المامول میباشد، این لقب که به معنای شخص مورد آرزو میباشد، در مجموع در شش روایت از پنج معصوم درباره امام زمان؟ ع؟ به کار رفته است که عبارتند از: پیغمبر اکرم؟ ص؟، امیرالمومنین؟ ع؟، امام صادق؟ ع؟، امام عسکری؟ ع؟ و امام زمان؟ ع؟. هرچند هرکدام از این شش روایت، ضعف سندی دارند ولی از یکسو وجود شش روایت، خانواده حدیثی قابل توجهی را در این زمینه به وجود میآورد و از سوی دیگر، روایت مفضل، با اندکی اغماض، قابل اعتنا و اعتماد به شمار میآید. بنابراین «المامول» را میتوان به عنوان یکی از القاب اختصاصی امام زمان؟ ع؟ به شمار آورد. علت اختصاص این لقب به حضرت این است که ایشان مامول (مورد آرزو) نزد ادیان آسمانی میباشند. حضرت مامولاند جهت رفع گرفتاری گرفتاران، مامولاند جهت احیای کتاب الهی و حدود آن و در نهایت مامولاند جهت تشکیل حکومت عدل جهانی و اصلاح اوضاع نابهسامان جهان.
One of the titles that have been attributed to Imam Mahdi (as) in the narrations (Ahadith) is the title of Al-Mamool, This title, which means the desired person, has been used in a total of six narrations of the five infallibles about Imam Zaman (as), which are: the Holy Prophet(as), Imam Ali (as), Imam Sadiq (as), Imam Askari And Imam Zaman. Although each of these six narrations has a weak document, but on the one hand, the existence of six narrations creates a significant hadith family in this regard, and on the other hand, Mufazzal narration, with a little negligence, is considered reliable and trustworthy. Therefore, "Al-Ma'mool" can be considered as one of the specific titles of Imam Zaman (as). The reason for assigning this title to the Imam is that he is the object (desired) of the heavenly religions. He wished to relieve the suffering of the afflicted, he wished to revive the divine book and its limits, and finally he wished to establish a world government of justice and to correct the unhealthy situation of the world.
خلاصه ماشینی:
در مورد لقب المامول آنچه نیازمند بررسی میباشد، این است که آیا این لقب اختصاص به امام مهدی؟ع؟ دارد یا خیر؟ دیگر اینکه، از چه جهت و حیثیتی این لقب بر حضرت اطلاق شده است؟ بررسی اختصاص لقب مأمول به حضرت روایات «المأمول» روایت اول الف) متن حدیث حَدَّثَنَا أَبُوالْمُفَضَّلِ، قَالَ: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُبْنُ الْحَسَنِ الْكُوفِی، عَنْ مُحَمَّدِبْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْفَارِسِی، عَنْ یحْیى بْنِ مَیمُونٍ الْخُرَاسَانِی، عَنْ عَبْدِاللَّهِ بْنِ سِنَانٍ، عَنْ أَخِیهِ مُحَمَّدِبْنِ سِنَانٍ الزَّاهِرِی، عَنْ سَیدِنَا الصَّادِقِ جَعْفَرِبْنِ مُحَمَّدٍ؟ع؟، عَنْ أَبِیهِ، عَنْ جَدِّهِ الْحُسَینِ، وَ عَنْ عَمِّهِ الْحَسَنِ، عَنْ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ؟ع؟، عَنْ رَسُولِ اللَّهِ؟ص؟ أَنَّهُ قَالَ: إِذَا تَوَالَتْ ثَلَاثَةُ أَسْمَاءٍ مِنَ الْأَئِمَّةِ مِنْ وُلْدِی: مُحَمَّدُ وَ عَلِی وَ الْحَسَنُ، فَرَابِعُهَا هُوَ الْقَائِمُ الْمَأْمُولُ الْمُنْتَظَرُ.
ج) اختلاف نسخ این روایت در منابع دیگری نیز به چشم میخورد ولی فاقد لقب محل بحث، یعنی «المأمول» است: حدثنا أبی، و محمدبن الحسن رضی الله عنهما قالا: حدثنا سعدبن عبدالله عن الحسن بن علی الزیتونی، و محمدبن أحمدبن أبی قتادة، عن أحمدبن هلال، عن أمیة بن علی، عن أبی الهیثم بن أبی حبة عن أبی عبدالله؟ع؟ قال: إذا اجتمعت ثلاثة أسماء متوالیة: محمد، وعلی، والحسن، فالرابع القائم.
(ابن داود،1342ش: 134) میباشد با توجه به اینکه حسن بن محمدبن جمهور از حسین بن روح نوبختی(متوفای326) نقل روایت کرده است.
طریق دوم، طریق مرحوم صدوق در کتاب شریف کمالالدین است: حَدَّثَنَا عَلِی بْنُ أَحْمَدَبْنِ مُحَمَّدٍ الدَّقَّاقُ رَضِی اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُبْنُ أَبِیعَبْدِاللَّهِ الْكُوفِی عَنْ مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ النَّخَعِی عَنْ عَمِّهِ الْحُسَینِ بْنِ یزِیدَ النَّوْفَلِی عَنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى سَیدِی جَعْفَرِبْنِ مُحَمَّدٍ؟ع؟ فَقُلْتُ یا سَیدِی لَوْ عَهِدْتَ إِلَینَا فِی الْخَلَفِ مِنْ بَعْدِكَ فَقَالَ لِی یا مُفَضَّلُ الْإِمَامُ مِنْ بَعْدِی ابْنِی مُوسَى وَ الْخَلَفُ الْمَأْمُولُ الْمُنْتَظَرُ محمد بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِی بْنِ مُحَمَّدِبْنِ عَلِی بْنِ مُوسَى؛ مفضل بن عمر گوید خدمت آقاى خود جعفربن محمد؟ع؟ رسیدم و عرض كردم اى آقاى من!