چکیده:
واژه هبوط و موارد کاربرد آن در قرآن کریم, یکی از مباحث مهم حوزه تفسیر ایات قران
کریم است. هدف از تحقیق حاضر، بررسی واژه هبوط در قرآن کریم و نتیجه پژوهشی است
که از جهت سطح تحلیل, برخوردار از ماهیت توصیفی - استنباطی و از جهت روش, به روش
کتابخانهای تهیه شده است. در این پژوهش, ابتدا مشتقات و موارد استعمال واژههای «هبوط»
و «نزول» در قرآن کریم بررسی شده, سپس میزان همپوشانی این دو اصطلاح مورد بررسی
قرار گرفته است. نتیجه تحقیق حاکی از آن است که اگرچه هبوط و نزول هر دو فرود آمدن
است، اما در جزئیات آن تفاوتهای آشکاری وجود دارد. با تامل بیشتر در یات و مخلوقاتی
که مورد خطاب در این دو واژه قرار میگیرند. حداقل سه تفاوت اساسی برای هبوط و تزول
میتوان ذکر کرد؛ «موارد و مصادیق کاربرد آن دو در قرآن کریم» «مخلوقات مختار
(مکلّف)» و «استقرار در زمین».
خلاصه ماشینی:
با تأمل بیشتر در آیات و مخلوقاتی که مورد خطاب در این دو واژه قرار میگیرند، حداقل سه تفاوت اساسی برای هبوط و نزول میتوان ذکر کرد؛ «موارد و مصادیق کاربرد آن دو در قرآن کریم»، «مخلوقات مختار (مکلَّف)» و «استقرار در زمین».
البته انزال نيز در بيشتر موارد درباره خير و بركت استعمال شده، مانند انزال قرآن و يا غذاى آسمانى (مائده) و يا باران؛ امّا در چند آيه از قرآن انزال در مورد نزول عذاب استعمال شده است، مانند آيه «فَاَنزَلنا عَلَى الّذينَ ظَلَمُوا رِجزاً مِنَ السّماءِ بِما كانُوا يَفسُقُونَ» (البقره/59)؛ پس نازل كرديم بر ستمگران عذابى از آسمان به خاطر آنكه آنها فسق مىكردند.
با تأمل بیشتر در آیات و مخلوقاتی که مورد خطاب در این دو واژه قرار میگیرند، سه تفاوت اساسی میتوان برای هبوط و نزول ذکر کرد.
1-4 کاربرد در قرآن قرآن کریم پانزده مرتبه نزول را برای موارد زیر بهکاربرده است (1- باران 2- لباس 3- انعام ثمانیه 4- آهن 5- عذاب 6- ملائکه 7- جبرئیل 8- روحالقدس 9- قول 10-تورات و انجیل 11- قرآن 12- کتاب 13- ذکر 14- خواب سبک 15- آموزش سحر و جادو)، ولی برای هبوط، شش مورد استعمال شده که عبارتند از: آدم، حوا، ابلیس، نوح، قوم موسی( و بنیاسرائیل.
با تأمل بیشتر در آیات و مخلوقاتی که مورد خطاب در این دو واژه قرار گرفتهاند، حداقل سه تفاوت اساسی برای هبوط و نزول میتوان ذکر کرد؛ 1- موارد و مصادیق کاربرد آن در قرآن کریم 2- مخلوقات مختار (مکلَّف) 3- استقرار در زمین.