چکیده:
شناخت اعتقادات و آداب عرفانی در عرفان هندو و طریقت قادریه نشانگر تشابهات و وجوه اشتراکی میان آن دو میباشد. پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این سؤال است که چگونه این طریقت به شبهقاره هند واردشد و وجوه تشابه عرفان ادیان هندو با طریقت قادریه چه بود؟ یافتههای تحقیق حاکی از آن است که بسیاری از نوادگان شیخ عبدالقادرگیلانی به هند سفرکرده و در آنجا سکنیگزیدند؛ شیخ محمدغوث گیلانی(803.ق) نخستین نواده شیخ عبدالقادر بود که به هند سفرکرد. وی سومین مرشد طریقت قادری بود و به انتشار طریقت قادری در هند همتگماشت. پس از وی فرزندانش راه پدر را ادامهداده و موجب گسترش طریقت قادریه در هند شدند. برخی آداب و رسوم عرفان هندو و قادریه همچون فنا و رستگاری، ذکر وآجاپای، مراقبه و یوگا با یکدیگر قابلتطبیقاند. سماع و یوگا هردو از آداب عبادت خداوند هنگام وجد و رسیدن به آرامش و رهایی از رنج دنیاست؛ مرتاضان هندو همانند صوفیان قادریه برای کشف و شهود به تهذیب نفس بهوسیله ذکر میپردازند و به آن آجاپای گویند. خرقهگیری نیز تشابه دیگر آیین هندو و قادریه است. در طریقت قادری خرقه ستاندن از جمله حلقههای ارتباط مرید و مراد است و در عرفان هندو نیز ورود به جماعت هندو با دریافت جامه و کسوت صورتمیپذیرد. پژوهش حاضر به روش کتابخانهای و بهصورت توصیفی-تحلیلی صورتگرفتهاست.
Mysticism of Qadiriyya and Hindu Mysticism are originated from two completely separated schools but there are many common aspects between these two doctrines. Qadiriyya is among mystical tariqas in Islam which is attributed to Sheikh Abdul Qadir Gilani (1078-1166) and is impressed by Hindu doctrine in some traditions and customs. Among the philosophical schools in India, the existing customs and rituals such as annihilation with salvation, dhikr with achapai and meditation with yoga have been applied in the Qadiriyya way. What are the similarities between the mysticism of Hindu religions and the Qadiriyya sect, and how did this sect enter the Indian subcontinent by disciples throughout history? The result of this research is that hearing and yoga are both forms of worship to honor the gods and achieve peace and freedom from worldly suffering, and Hindu ascetics, like the Qadiriyya dervishes, purify the soul by intuition, which is called ajapai. Also, their ceremonies are held in Qadiriyah by receiving the cloak, which is the secret of accepting the disciple. It was in the course of historical research that made the process of study difficult for researchers. Lack of research in the field of historical research made it difficult for researchers in present article, so we decided to study these two mystics in our historical path with a descriptive, analytical method.
خلاصه ماشینی:
برخی آداب و رسوم عرفان هندو و قادریه همچون فنا و رستگاری، ذکر وآجاپای، مراقبه و یوگا با یکدیگر قابلتطبیقاند.
سماع و یوگا هردو از آداب عبادت خداوند هنگام وجد و رسیدن به آرامش و رهایی از رنج دنیاست؛ مرتاضان هندو همانند صوفیان قادریه برای کشف و شهود به تهذیب نفس بهوسیله ذکر میپردازند و به آن آجاپای گویند.
در طریقت قادری خرقه ستاندن از جمله حلقههای ارتباط مرید و مراد است و در عرفان هندو نیز ورود به جماعت هندو با دریافت جامه و کسوت صورتمیپذیرد.
در هندو نیز یوگا آیین عملی و سرّی و طریق سیروسلوک است و این میسّر نمیشود مگر به اضافه تعلیم مرشدی که خود به پایه مقام "زنده آزاد"رسیدهباشد.
ذکر در آیین هندو و عرفان قادریه برای ایجاد خلوص و صمیمیت ذکر، باید خلوص اختیارکرد و در خانهای تاریک عزلتگزید، به درون خود پناهبرد، حواس را مغفولگذاشت و آنها را تا حد سکون و بیفعالیتی کاسته و اندیشهها را نیز حذفکرد.
(همان: 18) موکتی و موکشا در عرفان هندو ، فنا و رستگاری در عرفان قادریه در اسلام عارف بهکمک ذکر، به ملکات خود که تابع طبیعت اعمال انباشته در روح خود به زمان زندگی است، فعلیت و اصلیت میبخشد.
A Comparative Study of the Customs of Hindu Mysticism and the Mysticism of the Qadiriyya Sect Azadeh Rahmani1, Jamshid Jalali Sheyjani2, Mahmud Reza Esfandiar3 1 PhD Student, Religion and Mysticism, Yadegar Emam Branch, Islamic Azad University, Shahre Rey, Tehran, Iran.
com 3 Associate Professor, Department of Religion and Mysticism, Yadegar Emam Branch, Islamic Azad University, Shahre Rey, Tehran, Iran.