چکیده:
کلاهبرداری رایانهای و سنتی از جرایم مبتلی به در جامعه است. علیرغم شباهت در اسم، این دو دارای وجوه تفاوت و شباهتهایی هستند. البته این جرم رایانهای، تشابه و تفاوتهای دیگری نیز با همان جرم به شکل سنتی دارد (مثل ادله اثبات و صلاحیت محاکم)؛ اما در این مقاله، همانطور که از عنوان آن پیدا است؛ تنها به تبیین شباهت و تفاوتهای آن جرایم، از حیث رکن مادی پرداخته شده است. سوال اصلی پژوهش آن است که مهمترین نتایجی که از مقایسه این دو بزه و بررسی چالشهای میان آنها به دست میآید، چیست؟ در جرم کلاهبرداری رایانهای برخلاف کلاهبرداری سنتی، اغفال و فریب بزهدیده شرط تحقق جرم نیست. همچنین، از حیث نتیجه، انتفاع مرتکب و ضرر به دیگری وجوه تشابه این دو بزه است اما بردن مال در کلاهبرداری رایانهای (برخلاف سنتی) جزو نتیجه حاصله در رکن مادی آن نبوده بلکه بخشی از رفتار حصری در قسمت دوم رفتار فیزیکی این جرم و موضوع آن بزه است. روش تحقیق این پژوهش، کتابخانهای است و از منابع مرتبط با این موضوع، استفاده شده است.
Computer and traditional fraud is one of the most common crimes in society. Despite the similarities in the names, the two have differences and similarities. Of course, this computer crime has other similarities and differences with the same crime in the traditional form (such as evidence and jurisdiction of courts); But in this article, as the title, only the similarities and differences of those crimes in terms of the actus reus have been explained. The main question of the research is what are the most important results that can be obtained from comparing these two crimes and examining the challenges between them? In the crime of computer fraud, unlike traditional fraud, taking advantage of one’s credulity and deception of the victim is not a condition for the realization of the crime. Also, in terms of result, the perpetrator's profit and harm to another is the similarity of these two crimes, but taking property in computer fraud (unlike traditional) is not part of the result in its actus reus, but part of the exclusive behavior in the second part of the physical behavior of this crime and subject It is a crime. The research method of this research is library and resources related to this subject have been used.
خلاصه ماشینی:
در ادامه ، به رفتارهاي فيزيکي لازم، جهت تشکيل بزه کلاهبرداري رايانه اي عام (نه خاص )، يعني موضوع ماده ١٣ قانون جرايم رايانه اي مصوب ١٣٨٨ (نه ماده ٦٧ قانون تجارت الکترونيکي مصوب ١٣٨٢) و شرايط لازم جهت تحقق اين بزه به عنوان بخش هاي اصلي از عنصر مادي آن، خواهيم پرداخت ؛ زيرا در حال حاضر، مقصود عام مقنن و حقوقدانان از «کلاهبرداري رايانه اي»، موضوع ماده ١٣ (نه ماده ٦٧) است و منظور اصلي نگارندگان نوشتار حاضر نيز، از کلاهبرداري رايانه اي، موضوع ماده ١٣ قانون مذکور است و تشريح ماده ٦٧ قانون تجارت الکترونيکي ، نيازمند بررسي تخصصي و مجزا است ، هرچند، در ادامه اين نوشتار، جهت تبيين و شناخت بهتر مطالب و نتيجه گيري صحيح ، وجوه تشابه و تفاوت مهم اين دو با يکديگر و با جرم کلاهبرداري سنتي ، اشاره خواهد شد.
١-٢-١- متعلق بودن اموال به ديگري شرط نخست تحقق اين جرم ، اين است که اين اموال حاصل از جرم ، متعلق به ديگري باشد؛ بنابراين ، اگر اين اموال ، براي خود مرتکب باشد، کلاهبرداري چه به نحو سنتي و چه به صورت رايانه اي رخ نداده است ؛ ممکن است ايراد شود که در ماده ٦٧ قانون تجارت الکترونيکي مصوب ١٣٨٢ و ماده يک قانون تشديد مجازات مرتکبين ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداري مصوب ١٣٦٧، صراحتا اين شرط ، ذکر شده است و مقنن ، عامدا در ماده ١٣ قانون جرايم رايانه اي، آن را ذکر نکرده است و در نتيجه اين شرط در خصوص کلاهبرداري رايانه اي الزامي نيست ؛ اين نظر قابل پذيرش نيست ؛ زيرا، بديهي است که اگر شخصي رفتار و شرايط فيزيکي لازم براي کلاهبرداري از اموال و داده هاي خويش را حتي داشته باشد؛ به هيچ وجه رسيدن به نتيجه حاصله در خصوص اموال وي قابل تصور نيست ؛ زيرا، وي بابردن مال خويش ، نه نفعي برده و نه به کسي ضرر وارد کرده است .