چکیده:
یکی از مسائل چالشبرانگیز انسان درگذشته و حال مشکلات روحی و روانی بوده که موجب پیدایش انواع تباهیهای روزافزون جامعه انسانی، دانسته میشود که بسیاری از گناهان و فسادهای اخلاقی و خوی های زشت که از هرکسی مشاهده میشود، علتش یک نوع بیماری روانی است که او را ناگزیر به عمل غیرانسانی نموده است. علامه در المیزان، بیماری روانی را، تلبس دل بهنوعی شک و شبهه میداند که جریان ایمان به خدا و اطمینان به آیات او را کدر و ایمان را به شرک مخلوط میسازد و سلامتی دل در آن است که قلب در مستقری قرار گیرد که خلقتش در همان مستقر بوده است. در قرآن کریم بحث شرک بهطور گسترده مطرحشده است و یکی از مهمترین موانع رشد اخلاقی و بهعنوان یک بیماری اعتقادی و روحی در کنار بیماریهای جسمی به شمارمی رود به همین علت هدف مقاله حاضر به روش توصیفی –تحلیلی، به دنبال تبیین موانع رشد اخلاقی انسان از بعد انحرافات اخلاقی و راهحلهای آن است که نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر آن است که تکرار عمل صالح و مداومت بر آن، توجه، توبه، تدریج در تعدیل رفتار، محو زمینههای رذایل اخلاقی، تهذیب نفس، راهحلهایی از انحرافات مذکور است. درمجموع میتوان گفت که علامه در المیزان معتقد است که انسان موجود مختار و آزاد است و آگاهانه میتواند تغییر جهت دهد و با نیشتر «اصلاح» غده رذایل اخلاقی را از پیکره روح درآورد و اینزمانی میسر خواهد بود که به راهحلهای مذکور که برگرفته از نسخه شفابخش قرآن هست عمل نماید.
خلاصه ماشینی:
در قرآن کریم بحث شرک به طور گسترده مطرح شده است و یکی از مهم ترین موانع رشد اخلاقی و به عنوان یک بیماری اعتقادی و روحی در کنار بیماریهای جسمی به شمارمی رود به همین علت هدف مقاله حاضر به روش توصیفی –تحلیلی، به دنبال تبیین موانع رشد اخلاقی انسان از بعد انحرافات اخلاقی و راه حل های آن است که نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر آن است که تکرار عمل صالح و مداومت بر آن ، توجه ، توبه ، تدریج در تعدیل رفتار، محو زمینه های رذایل اخلاقی، تهذیب نفس ، راه حل هایی از انحرافات مذکور است .
قرآن در مردم تغییراتی شگرف ایجاد کرده و موفقیت های بزرگی برای تحت تأثیر قرار دادن شخصیت های مردم به دست آورده است (همان ) همان گونه که در روانشناسی تغییر افکار و گرایش ها به عنوان درمان پاره ای از بیماریهای روحی و ناملایمات هست این مطلب در آموزه های قرآن کریم نیز مطرح میشود تا آنجا که قرآن میفرماید: «إِنَّ الَّلهََ لا یغَیرُ مَاِ بقَوْمٍ حََّتی یغَیرُوا مَاِ بأَْنفُسِهِمْ ؛ در حقیقت خدا حال قومی را تغییر نمی دهد تا آنان حال خود را تغییر دهند » علامه نیز معتقد است که خداوند اگر به انسانی نعمتی ارزانی کند ناشی از حالات نفسانی انسان است و آن نعمت پایدار است تا زمانی که حالات نفسانی برخلاف فطرت جریان نداشته باشد.
٣. انواع بیماریهای روحی و اعتقادی در اسلام با نظر درآیات قرآن کریم با این حقیقت روبرو می شویم که انسان دارای دو بعد مهم واصلی ، یعنی بعد روحانی و بعد جسمانی است و برای هردو بعد سلامتی و بیماری وجود دارد.