چکیده:
هدف پژوهش حاضر بررسی مرجع امنیت در شاهنامه فردوسی است. در این راستا، این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و تحلیل مضمون ابیات شاهنامه و با چارچوب نظری مبتنی بر نظریه دو فطرت امام خمینی، درصدد پاسخ به چیستی مرجع امنیت در شاهنامه فردوسی است نتایج حاکی از آن است که فردوسی در خصوص همه مسائل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و غیره، از جمله بحث امنیت، اندیشمندانه و دغدغهمند اظهارنظر کرده است که دیدگاههای او میتواند برای چالشهای امنیتی راهگشا و مفید فایده باشد. مرجع امنیت در مکاتب متدانیه، مبتنی بر رژیم، دولت، جامعه و افراد بوده، اما در مکتب متعالیه مبتنی بر اسلام تعریف و تحدید میگردد. فردوسی با اقتباس از شریعت، به سه مرجع برای امنیت در شاهنامه اشاره میکند که به ترتیب شامل دین، کشور و شهریار خوب میشود.
The purpose of the present research is to study the reference of security in the Shahnameh. In this regard, by using a descriptive-analytic method and analysis of poems in the Shahnameh, based on the theoretical framework and the theory of two natures by Imam Khomeini, this study aims to search about the reference of security in the Shahnameh of Ferdowsi. The results indicate that Ferdowsi has wisely commented about all social, cultural, and political issues such as security and that his viewpoints can be useful in security challenges. The reference of security in the worldly schools relies on regime, society, and people but in the transcendental school, it is defined and determined based on Islam. According to Shari'at, Ferdowsi refers to three references of security in the Shahnameh including religion, country, and good king.
خلاصه ماشینی:
در این راستا، این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و تحلیل مضمون ابیات شاهنامه و با چارچوب نظری مبتنی بر نظریه دو فطرت امام خمینی، درصدد پاسخ به چیستی مرجع امنیت در شاهنامه فردوسی است نتایج حاکی از آن است که فردوسی در خصوص همه مسائل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و غیره، از جمله بحث امنیت، اندیشمندانه و دغدغهمند اظهارنظر کرده است که دیدگاههای او میتواند برای چالشهای امنیتی راهگشا و مفید فایده باشد.
نخستین و بزرگترین امنیتساز، خداوند متعال است و در وهله بعد شاهان و پهلوانان هستند که با تأسی و پیروی از پروردگار راه داد و دادگری پیشه میکنند و از این طریق برای شهرها و کشورها و مردم سرزمین خود امنیت میسازند.
اما اینکه مرجع امنیت در شاهنامه چه مواردی بوده و مبتنی بر مکتب متعالیه است یا متدانیه، پرسشی است که پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و بر مبنای مفاهیم بنیادین شاهنامه، یعنی خرد و داد و تحلیل مضمون ابیات شاهنامه و چارچوب نظری دوفطرت امام خمینی به دنبال پاسخگویی به آن است.
با بررسی ابیات شاهنامه فردوسی و بر مبنای چارچوب تحلیلی دوفطرت امام خمینی مشخص شد که مرجع امنیت در مکاتب متدانیه، مبتنی بر رژیم، دولت، جامعه و افراد است؛ اما در مکتب متعالیه مبتنی بر اسلام تعریف و تحدید میگردد؛ لذا، فردوسی با اقتباس از شریعت، به سه مرجع برای امنیت در شاهنامه اشاره میکند که به ترتیب شامل دین، کشور و شهریار خوب است.
Keywords: Freedom, Sheykh Fazl ol-Lāh Nouri, Āyat ol-Lāh Mesbāh Yazdi, Constitutionalism, Political Islam.