چکیده:
لیبرالیسم به صورت یک اصطلاح اندیشه سیاسی، معانی زیادی داشتهاست.این اصطلاح دلالت داردبردیدگاه یا خط مشیهای کسانی که گرایش اولیهشان درسیاست و حکومت کسب یا حفظ میزان معینی آزادی از قید نظارت یاهدایت دولت یاعوامل دیگری است که ممکن است برای اراده انسانی نامطلوب بهشمارآید.سوال اصلی در این پژوهش اینگونه مطرح شدکه چه نسبتی میان مفهوم مدارادر مکتب لیبرالیسم بامدارا درنزدنواندیشان دینی در ایران می توان برقرار نمود؟در این راستاچنین فرض شدکه چهارچوب هاوشاخص های فکری نواندیشان دینی ایران افتراقهای عمیقی درحوزه ارزشهاوتربیت اخلاقی بااندیشه های لیبرالیسمی دارد. این تحقیق از نظر هدف از نوع کاربردی و از لحاظ شیوه انجام ازنوع تحقیقات توصیفی ازنوع همبستگی می باشد که با تکیه بر نابع کتابخانه ای به بررسی موضوع پرداخته است. بررسی ها نشان داده است که این ارزش دردو مکتب مذکور مفهوم یکسانی دارد. اما در مورد این ارزش نیز تفاوت ظریفی وجود دارد. اگر تساهل به منزله صفتی اخلاقی به معنای آسان گرفتن، مدارا کردن، جوانمردی، بلندنظری وآزادگی به کار رود مورد تأیید اسلام است.اما تساهل به معنی بیتفاوتی کامل نسبت به باورها ورفتارهای اخلاقی افراد وگروههای مختلف به نسبیت اخلاقی میانجامد. بر این اساس هرکس میتواند دارای هرنوع باورو رفتار اخلاقی باشدودیگران نه تنها نبایدبرای اومزاحمتی ایجاد کنند بلکه بایدگوناگونی وتفاوت راتوصیه وتشویق نمایند.
Liberalism, as a term of political thought, has many meanings. The main reason for this research was that what is the relationship between the concept of tolerance in the school of liberalism and tolerance among religious intellectuals in Iran? In this regard, it was assumed that the framework and intellectual characteristics of Iranian religious modernists have profound differences in the field of values and moral education with liberal ideas. This research is applied in terms of purpose and descriptive research in terms of correlational research, which has studied the subject by relying on the library function. Studies have shown that this value has the same meaning in the two schools. But there is also a subtle difference in this value. If tolerance is used as a moral attribute meaning easy-going, tolerance, chivalry, foresight and freedom, it is approved by Islam. But tolerance means complete indifference to the moral beliefs and behaviors of individuals and groups leading to moral relativity. Accordingly, anyone can have any kind of moral beliefs and behavior.