چکیده:
در روانشناسی ژرفا، هرچند «من»، مرکز «خودآگاهی» است و انسان به واسطۀ آن با جهان پیرامون خود ارتباط برقرار میسازد، ولی کل روان، مرکزی دیگر به نام «خویش» دارد که علاوه بر خودآگاهی، ناخودآگاهی را نیز در برمیگیرد. در حقیقت، «خویش»، به عنوان هستۀ مرکزی روان، کهننمونۀ تمامیت و تنظیمکنندۀ روان به شمار میآید که انسان بواسطۀ آن، به فردیت و یکپارچگی شخصیت میرسد. از آنجا که «خویش» -به مانند دیگر کهننمونهها- برای تجلّی و ظهور، نیاز به استفاده از نمادها دارد، در اساطیر، رؤیاها و افسانهها، خود را در سیمای شخصیتهایی والا و مقدّس، و یا در شکل نمادهای تمامیت، و در کل، در کسوت هر موجودِ یاریرسان و یاریگر -چه جاندار و چه بیجان- به نمایش میگذارد. طومارهای نقّالی شاهنامه، از آنجا که بر بنیانِ حماسهها و اساطیر بنا نهاده شدهاند، میتوانند بهترین تجلّیگاه عناصر ناخودآگاهی و کهننمونهها باشند. طومار زریرینامه (موسوم به شاهنامۀ نقّالان) که جامعترین و طولانیترین طومار نقّالی شاهنامه است، از جملۀ همین طومارهاست، که نگارندگان بتفصیل، به بررسی نمادهای «خویش» در آن پرداختهاند و همگیِ این نمادها را در انواعِ: نمادهای انسانی، حیوانی، شیئی، کلامی، غیبی و آرامگاه مردگان طبقهبندی کردهاند.
In depth psychology, although the "Ego" is the center of "Consciousness", and through which man communicates with the world around, but the whole psyche has another center called "self" which, in addition to "Consciousness", also includes the unconsciousness. . In fact, the "self", as the central core of the psyche, is the Architype of the totality and regulator of the psyche, through which man achieves the individuality and integrity of the personality. Because the "self" - like other archetypes - needs to use symbols to manifest, it appears in myths, dreams, and legends in the form of sublime and sacred figures, or in the form of symbols of wholeness, and in general , In the the form of any helper creature - whether living or inanimate. Shahnameh narrative scrolls, since they are based on epics and myths on the one hand, and on the other hand, are based on mass and popular literature, can be the best manifestation of unconscious elements and archetypes. Zariri- nameh scroll (known as Shah-nameh Naqalan), which is the most comprehensive and longest narration scroll of Shah-nameh, is one of these scrolls, in which the authors have studied the symbols of "self" in detail, and all these symbols in the following types are classified.: human, animal, object symbols. , speech, the unseen and the tombs of the dead.
خلاصه ماشینی:
با وجود تألیفات و تحقیقات گسترده در این زمینه ، جای شگفتی است که دربارة «خویش »، که مهم ترین و اصلیترین عنصر روانی در روانشناسی ژرفا به شمار میآید، تحقیقات بسـیار اندکی به صورت کامل و جامع انجام پذیرفته است که برخی از آنها عبارتند از: ١- دو فصـل از کتاب «انسـان و سـمبولهایش » با عنوان های «خود: نمادهای تمامیت » و «ارتباط با خود» (یونگ ، ١٣٨٦: ٣٤٨-٢٩٥ ) که دربارة نمادهای تمامیت ، شامل نمادهای انسانی، شیئی و هندسی «خود» و نقش این کهن الگو در «فرآیند فردیت » انسان است ؛ ٢- مقالۀ «از همانندسـازی تا فردیت : چالش «خود» شـدن در اشـعار نسیمی، با تکیه بر نقد روان کاوانۀ کهن الگوی انسان کامل » از علی احمدزاده ، خلیل پروینی، کبری روشنفکر و حسـین محمدزاده (١٣٩٦) که در آن ، به نقد روانشناسی شخصیت عمادالدّ ین نسیمی، شــاعر و صــوفی قرن هشــتم ، از طریق بررســی فرآیند فرافکنی کهن الگوی «خود» بر نمادهایی از انسـان کامل ، چون رسول اکرم (ص )، حضرت علی (ع )، فضل الله نعیمی و ...