چکیده:
نرخ های تورم بالا و غیرقابل پیشبینی، تقاضا برای پول داخلی را کاهش و تقاضا برای داراییهای جایگزین مانند پول خارجی را افزایش میدهد. جانشینی پول، وضعیتی است که در آن پول خارجی، جایگزین پول داخلی در انجام وظایف پول میشود. هدف از نگارش مقاله حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر جانشینی پول در ایران، با تأکید بر نااطمینانی تورم میباشد. بدین منظور، بر اساس دادههای سالهای 1398-1357، درجه جانشینی پول با استفاده از روش کمین- اریکسون (2003) بهدست آمده و از مدلEGARCH برای محاسبه نااطمینانی تورم استفاده شده است. نتایج به دست آمده از تخمین مدل با رهیافت خودرگرسیونی با وقفههای توزیعی، نشان میدهد که در کوتاهمدت و بلند مدت، افزایش تورم، به افزایش جانشینی پول منجر میشود. نااطمینانی تورمی در کوتاه مدت بعد از سه دوره، تأثیر خود را نشان داده و جانشینی پول را افزایش میدهد. در بلندمدت نیز، نااطمینانی تورمی، رابطه مستقیم و رشد اقتصادی، رابطه عکس معنیداری با جانشینی پول دارد. با توجه به وجود رابطه تأثیرگذار تورم و نااطمینانی آن بر جانشینی پول، سیاستهای کنترلی تورم توسط سیاستگذاران، باید مورد توجه قرار گیرد.
High and unpredictable inflation rates reduce the demand for domestic money and increase the demand for alternative assets such as foreign currency. Currency substitution is a situation in which foreign currency is replaced for domestic money in doing monetary functions. The purpose of this article is to investigate the factors affecting currency substitution in Iran, with emphasis on inflation uncertainty. For this purpose, based on the data of 1978-2018, the degree of currency substitution is obtained using the Kamin-Ericsson (2003) method and the EGARCH model is used to calculate inflation uncertainty. The estimation of an autoregressive distributed lag model show that in the short- and long-run, rising inflation leads to increased currency substitution. Inflation uncertainty in the short run increases currency substitution after three lags. In the long run, inflation uncertainty has a positive relationship and economic growth has a significant inverse relationship with currency substitution. Given the impact of inflation and its uncertainty on currency substitution, inflation control policies should be considered by policymakers.
خلاصه ماشینی:
بدین منظور، بر اساس داده های سال های ١٣٩٨-١٣٥٧، درجه جانشینی پول با استفاده از روش کمین - اریکسون (٢٠٠٣) به دست آمده و از مدل EGARCH برای محاسبه نااطمینانی تورم استفاده شده است .
از سوی دیگر، جانشینی پول ، میتواند ناشی از این باور باشد که دولت ، سیاست هایی را اتخاذ نخواهد کرد که ثبات بلندمدت ارز را تقویت کند، حتی اگر سیاست اقتصادی فعلی با موفقیت ، تورم را کنترل کرده و نوسان نرخ ارز خارجی را محدود کرده باشد، ترس از اینکه ممکن است سیاست در آینده تغییر کند، حتی در محیط های با تورم پایین ، به دلاری شدن منجر می شود (٢٠٠٩ , Honig).
در رویکردکلان ، رابطه درجه جانشینی پول با متغیرهای کلان اقتصادی همچون نرخ بهره داخلی ، نرخ بهره خارجی ، نرخ تورم داخلی ، نرخ تورم خارجی ، حجم تجارت خارجی و سایر متغیرها مورد مطالعه قرار میگیرد (١٩٧٨ ,Miles؛ ١٩٨٠ ,Spinell؛ ١٩٨١ ,Nadiri &Arango ؛ -Ramirez ١٩٨٥ ,Rojas؛ ١٩٩١ ,Malaxi &Bahmani-Oskooee ؛ ١٩٩٩ ,Muller &Mongardini ).
طراحی الگوی مدل جهت بررسی تأثیر نااطمینانی تورم بر جانشینی پول در ایران ، در بخش اول ، تابع تقاضای پول زیر که برگرفته از مطالعه کمین و اریکسون (٢٠٠٣ ,Kamin and Ericsson) است ، با روش خودرگرسیونی با وقفه توزیعی (ARDL) برآورد میشود.
Black market exchange rate, currency substitution and the demand for money in LDCs. Economic System, 30: 249-263.