چکیده:
قرآن کریم از سرگذشت پیامبران و اقوام پیشین سخن میگوید و بعضی از ایشان را به عنوان الگوی مومنان مطرح میکند. پیامبران با ایفای دو نقش مهم، کاروان بشر را به سوی آینده موعود سوق دادهاند؛ نخست، تربیت انسانهای صالح و دوم، برپایی نمونهای کوچک از تمدن آرمانی به همراه صالحانی که تحت هدایت آنان تربیت شدهاند. پرسش اساسی این است که یاران تراز حرکت انبیاء، دارای چه ویژگیهایی بودند که منتظران ظهور امام زمان؟ع؟ میتوانند با الگوگیری از آن ویژگیها برای زمینهسازی ظهور قدمی بردارند. این نوشتار درصدد بازشناسی ویژگیهای نیروهای تراز حرکت انبیاء است و در آن سعی شده ضمن بیان این ویژگیها، به منتظران ظهور امام زمان؟ع؟ کمک کند با پرورش ویژگیهای رفتاری در خود، زمینه یاری آن امام را فراهم آورند. در تحلیل انتظار برای ظهور امام چند نظریه مطرح است. برخی معتقدند هر چه ظلم و فساد بیشتر باشد ظهور زودتر اتفاق میافتد گروهی نیز معتقدند با پرورش نیروهای تراز، باید زمینه ظهور آن حضرت را فراهم کنیم. این مقاله درصدد اثبات نظریه دوم است که منتظرین ظهور امام میتوانند با الگوگیری از ویژگیهای یاران تراز انبیاء، بهترین زمینهسازان برای ظهور امام زمان؟ع؟ باشند. ویژگیهای تراز را با سه رویکرد معرفتی(اندیشهای)، گرایشی(قلبی)، کنشی(رفتاری) میتوان مورد بررسی قرار داد. در این تحقیق تنها به رویکرد کنشی و رفتاری ویژگیها با روش توصیفی و تحلیلی و با فن کتابخانهای و اسنادی پرداخته تا به مهمترین ویژگیها نظیر ولایتپذیری، حقطلبی، تلاش پیگیر و ثباتقدم منتج شود.
The quality and how to recognize Imam Zaman (AS) when he appears is one of the issues that occupy the human mind. At first glance and consideration of some narrations, it seems that there are challenges in this regard. Some of these challenges include the call of the devil, doubt, denial and apostasy, bad scholars, sensationalism, the plurality of right and wrong fronts and claimants.The correct explanation of the contents of the aforementioned hadiths, as well as the hadiths that say: "The order of the Imam of the Time is brighter than the sun"; It plays a significant role in reducing challenges, giving hope and speeding up the recognition of Imam Zaman (AS) when he appears.In this research, we tried to investigate and analyze the research subject with available library sources.
خلاصه ماشینی:
در اذهان عموم مردم و حتی نخبگان این پرسش مطرح است كه منتظران ظهور امام زمان؟ع؟ از چه راهی میتوانند در ظهور آن حضرت نقش داشته باشند و آیا راهی برای یاری امام وجود دارد یا نه؟ اتفاق ظهور، به صورت جبری محقق میشود یا این كه در یك فرآیند اختیاری و تدریجی تحقق مییابد، به گونهای كه تحقق وعده الهی در حاكمیت صالحان بر زمین، مقدماتی دارد و خداوند با طرح و برنامهای، این مسئله را محقق میسازد؟ از آیات قرآن به دست میآید، تحقق وعده الهی بر حاكمیت صالحان، نیاز به زمینهسازی و ایجاد صلاحیت از طرف منتظران دارد.
یعنی یاران امام زمان؟ع؟ چنان خود را برای امام زمان؟ع؟، مهیا كردهاند كه خدای تعالی در قرآن، مهر تایید بر ایمانشان زده و آنها را اهل ایمان و عمل صالح معرفی كرده و میفرماید: (وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ((نور: 55)؛ خداوند به كسانى از شما كه ایمان آورده و كارهاى شایسته انجام دادهاند، وعده داده است كه حتماً آنان را در زمین جانشین قرار دهد.
مسئله ولایتپذیری بهاندازهای دارای اهمیت است كه در جای دیگر، قرآن به این حقیقت اشاره میكند كه اگر مؤمنین از اطاعت ناب و خالص پیامبر دست بردارند، خدا گروه دیگری را جانشین آنان میكند كه ایشان مطیع محض از امام خود خواهند بود.
همسر فرعون نیز به عنوان یكی از یاران حضرت موسی؟ع؟ است كه قرآن ایشان را به عنوان الگوی مؤمنان مطرح میكند و منتظران ظهور امام زمان؟ع؟ باید با الگو گیری از این یاران تراز حركت انبیاء، زمینهسازان حكومت عدل مهدوی باشند.