چکیده:
به خاطر پویایی پدیده فرهنگ، آشنایی کامل سیاست گذاران با معیارها و نشانگرهای مد نظر در ارزیابی سیاستگذاری فرهنگی یک راهبرد نوآورانه است تا بتوانند به نیازهای اجتماعی و موضوعات چالشی پاسخ دهند. ارزیابی سیاست گذاری فرهنگی موسسات آموزش عالی در کشور ما علیرغم وجود نهادها و دستگاه های مختلف فاقد الگوی بومی است. پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی ارزیابی سیاست گذاری فرهنگی موسسات آموزش عالی انجام شد. این مطالعه به روش آمیخته(کیفی – کمی) دنبال شد. در بخش کیفی از روش فراترکیب یافته های پژوهش ها در بازه زمانی 1381 تا 1399 استفاده گردید. مصاحبه نیمه ساختاریافته با 19 نفر از خبرگان انتخاب شده با نمونه گیری هدفمند برای پالایش، راستی آزمایی و اعتبارسنجی نشانگرها صورت گرفت. در نهایت سه معیار شامل 1) تناسب به همراه (2 عامل، 5 ملاک، 10 نشانگر)؛ 2) کارایی (3 عامل، 7 ملاک، 16 نشانگر)؛ و 3) اثربخشی(3 عامل، 7 ملاک، 16 نشانگر) به عنوان الگوی ارزیابی سیاستگذاری فرهنگی موسسات آموزش عالی شناسایی شدند. در مرحله کمی، برای آزمودن الگو از روش توصیفی – تحلیلی استفاده شد. جامعه آماری شامل اعضای هیات علمی به تعداد 3163 نفر بود که با استفاده از جدول مورگان 341 نفر به روش نمونه گیری نسبتی برای هر یک از دانشگاه های تهران، علامه طباطبائی و الزهرا به ترتیب 241، 59 و 41 نفر انتخاب شدند. پرسشنامه محقق ساخته منتج از داده های بخش کیفی در طیف لیکرت برای جمع آوری داده های مورد نیاز طراحی شد. روایی(صوری، تحلیل منطقی محتوی و تحلیل عاملی) جهت بررسی کیفیت و دقت پرسشنامه به کار برده شد. از آلفای کرونباخ(94/0) برای سنجش پایایی استفاده گردید. در نهایت روایی و پایایی تایید شدند. برای آزمودن الگو و بررسی دادهها، 313 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحلیل عاملی مرتبه دوم نشان داد که عامل های هشت گانه دارای بار عاملی کافی جهت پیشبینی الگوی ارزیابی سیاست گذاری فرهنگی موسسات آموزش عالی هستند. بنابراین، 3 معیار، 8 عامل، 19 ملاک و 42 نشانگر می توانند الگوی بومی سازی شده ارزیابی سیاستگذاری فرهنگی موسسات آموزش عالی شکل دهند و نتایج مفیدی در جهت شناسایی، اصلاح، بهبود و ارتقا فراهم آورند.
Due to the dynamism of cultural phenomenon, policy makers'' complete familiarity with the criteria and indicators considered in the evaluation of cultural policy making is an innovative strategy to be able to respond to social needs and challenging issues. The evaluation of cultural policy lacks a local model. The present study was conducted with the aim of designing a model for evaluating cultural policy making in higher education institutions. This study followed with mixed method research (qualitative – quantitative). In qualitative sector, meta-synthesis of research findings (from 2002 t0 2019) was used. Semi-structured interviews with 19 experts selected through purposive sampling were done for purification, verification and validating of indicators. At final, three criteria including; 1) appropriateness in accompany with (2 factors, 5 criteria, 10 indicators); 2) efficiency (3 factors, 7 criteria, 16 indicators); and effectiveness (3 factors, 7 criteria, 16 indicators) were identified as a model for evaluation of cultural policy making in higher education institutions. In quantitative stage, the descriptive – analytical method was used for testing model. The statistical population was including 3163 faculty members of which with using Morgan table, 341 people in relative sample class method for each of three universities (Tehran, Allameh Tabatabai, and Al-Zahra), and 241, 59, 41 people were chosen respectively. A researcher made questionnaire resulted from qualitative section in Likert spectrum was developed for getting needed information. Validity (face, content, construct validity) was used for investigating quality and accuracy of questionnaire. Cronbach Alpha (0/94) was used for measuring reliability. At final, validity and reliability were confirmed. The results of second - order confirmatory factor analysis showed that the eight factors have a sufficient factor load to predict the cultural policy making evaluation model for higher education institutions. In order to test the model and check the data, 313 questionnaires were analyzed. The results of the second-order factor analysis showed that the eight factors have sufficient factor loading to predict the pattern of cultural policy evaluation of higher education institutions. So, 3 standards, along with 8 factors, 19 criteria and 42 indicators can form localized model for evaluation of cultural policy making and gather useful results for identification, amendment, improvement and promotion.
خلاصه ماشینی:
چارچوب نظري اين پژوهش بر اساس يافته هاي به دست آمده و جمع بندي پژوهشگران اين مطالعه به صورت زير صورتبندي شده است (شکل :(1 (رجوع شود به تصویر صفحه) ٣- روش پژوهش پژوهش حاضر با رويکرد آميخته در دو بخش کيفي و کمي انجام شد: بخش کيفي: در اين مرحله با توجه به وجود اسناد زياد و جديد در زمينه ارزيابي سياست گذاري فرهنگي مؤسسات آموزش عالي و همچنين امکان مصاحبه با صاحب نظران در جهت متناسب سازي و بومي سازي الگو و نشانگرها و درنهايت تحليل ترکيبي آنها، از روش فراترکيب استفاده شد.
بر اساس يافته هاي پژوهش ، درمجموع ٣ معيار، ٨ عامل ، ١٩ ملاک و ٤٢ نشانگر (جدول ٦ و شکل ٤) الگوي بومي ارزيابي سياست گذاري فرهنگي مؤسسات آموزش عالي را شکل دادهاند: 114 فصلنامه علمي سال هفدهم ، تابستان ١٤٠١ شماره ٥١ شکل ٤.
043 (رجوع شود به تصویر صفحه) نتايج تحليل عاملي مرتبه دوم نشان داد که عامل هاي هشتگانه داراي بار عاملي کافي فصلنامه علمي سال هفدهم ، تابستان ١٤٠١ شماره ٥١ 117 جهت پيش بيني الگوي ارزيابي سياست گذاري فرهنگي مؤسسات آموزش عالي هستند.