چکیده:
ظهور اندیشه های انتقادی رادیکال و تغییر در نگرش به آموزش و پرورش یکی از مهم ترین تغییراتی است که در زمینۀ تعلیم و تربیت در نظام آموزشی عصر حاضر رخ داده است. این رویکرد توانست بر روی همۀ مفاهیم آموزشی از جمله معلم، دانش آموز، محتوا، روش و اهداف تعلیم و تربیت تاثیر گزارد.
از مروجین و پایه گزاران این رویکرد، مربی برجستۀ برزیلی، پائولو فریره بود که تلاش کرد با انتشار اندیشه های رادیکال با استعمار فرهنگی و سیاسی کشور خویش، برزیل مبارزه نماید. وی راه این مبارزه را در آگاه سازی مردم یافت و این امر تنها زمانی میسر میشد که مردم برزیل ویژه روستاییان در این مبارزة سیاسی – فرهنگی به سلاح سواد و آگاهی انتقادی مجهز باشند. بنابراین فریره با ارائه راه حل هایی با توجه به تجربیاتی که در برخورد با بیسوادان داشت، توانست به موفقیت های بزرگی دست یابد. در مقاله پیش روی تلاش گشته است تا بخشی از اندیشهها، تجربیات و نتایج و تاثیر سوادآموزی پائولو فریره در دیگر کشورها، مطرح و معرفی گردد.
خلاصه ماشینی:
اين مقاله در صدد است ضمن معرفي ديدگاه هاي مربي و نظريه پرداز بزرگ پائولو فريره در زمينه سوادآموزي، روش تدريس و اهداف تعليم و تربيت ، تأثير روش وي در سوادآموزي را بر کشورهاي برزيل ، شيلي، کوبا و نيکاراگوئه بررسي و با نهضت سوادآموزي ايران مقايسه کند.
(حسن ديناروند، محسن ايماني ، (1387 تلاش وي براي مبارزه با بيسوادي نيز از همين ديدگاه نشأت گرفته و اهداف مورد نظر تعليم و تربيت انتقادي را دنبال مينمايد، چرا که از نظر وي سوادآموزي تنها به مهارت خواندن و نوشتن محدود نميگردد بلکه اين مهارت ها ابزار و مقدمۀ دستيابي به آگاهي انتقادي است که موجب تغيير، اصلاح و در نتيجه بهبود شرايط فرد در جهان ميشود.
(خليل ساحوري، ١٣٩١) فريره با مشاهدة شرايط کشور شيلي که بسيار مشابه برزيل بود و با بهره گيري از تجربيات خويش در سوادآموزي بزرگسالان برزيل ، برنامه هاي مورد نظر خود در مبارزه با بيسوادي را در شيلي ادامه داد و توانست در مدت زمان اقامت پنج سالۀ خود در شيلي برنامۀ سوادآموزي را با موفقيت به پايان برساند و توجه يونسکو را به خود جلب نمايد.
در اين دوران با اجراي طرح هاي گسترده و اجباري براي آموزش بزرگسالان تلاش شده است جهل و بيسوادي ريشه کن گردد ولي عليرغم صرف منابع سنگين و بودجۀ هنگفت آموزشي در ايران ، نتايج دلخواه و مورد نظر نه تنها کسب نشد بلکه کشور با رشد بيسوادي به صورت گسترده مواجه شد.