چکیده:
«دینکرد هفتم» یا «زرتشتنامه» یکی از متون پهلوی بازمانده از روزگار کهن است که در قرن سوم هجری گردآوری و بازنویسی شده است. «دینکرد هفتم» یکی از جلدهای نهگانه «دینکرد» است که به نام «دائره المعارف دین مزدایی» شناخته میشود. موضوع اصلی «دینکرد هفتم» سرگذشت دین و زندگی زرتشت است. به همین علت این کتاب منبع مناسبی برای بررسی زندگی زرتشت از منظر نقد اسطوره گرایانه است. بنابراین در این پژوهش بر آن شدیم زندگی زرتشت را بر اساس ویژگیهای «کهن الگوی قهرمان» که یونگ، گورین و رانک آن را بیان کردهاند بررسی کنیم. این پژوهش با روش کیفی و مطالعة کتابخانهای با رویکرد توصیفی تحلیلی انجام گرفته است. این حقیقت را نباید فراموش کرد که نمیتوان تمام ویژگیهایی که یونگ، گورین و رانک برای کهن الگوی قهرمان مطرح کردهاند را در تمام اسطورهها پیدا کرد. در این پژوهش به تعداد قابل توجهی ویژگی دست یافتهایم. نتایج بررسی نشان داد که میتوان زرتشت پیامبر را به عنوان «انسان کامل» دین زرتشتی که وظیفه جنگ و نابودی اهریمنان را دارد به عنوان «کهن الگوی قهرمان» مطرح کرد.
Seventh Denkard" or "Zoroashtnameh" is one of the surviving Pahlavi texts that was compiled and rewritten in the third century of Hijri. " Denkard Haftom" is one of the nine volumes of " Denkard " which is called "Encyclopedia of Mazdai Religion". " Denkard Haftom" The main theme of Zoroastrian history is religion and life. For this reason, this book is a suitable source for examining Zoroastrian's life from the point of view of mythological criticism. In this research, Zoroaster's life is analyzed based on the characteristics of the "heroic archetype" expressed by Jung, Gurin and Rank. This has been done with qualitative method and library study with descriptive analytical research. We should not forget the fact that not all the characteristics that Jung, Gurin and Rank have proposed for the heroic archetype can be found in all myths. In this research, we have achieved a significant number of features. The results of the survey showed that the prophet Zoroaster can be proposed as heroic archetype
خلاصه ماشینی:
واژه هاي کليدي: نقد اسطوره گرايانه ، دينکرد هفتم ، زرتشت ، کهن الگوي قهرمان ، يونگ ، گورين ، رانک ١.
از نظـر يونـگ ، فـرد دسترسي مستقيمي به «ضميرناخودآگاه جمعي» ندارد و نميتواند تجربيات ذخيره شـده در آن را بـه يـاد آورد اما اين «ضمير ناخودآگاه جمعي» از کهن الگوهايي تشکيل شده است که انسان از نياکـان خـود بـه يادگار دارد و در اسطوره ها و افسانه هاي پريان تجلّي يافته اند (باستيد، ١٣٧٠: ٣٩).
ترجمه هاي (نگارش فارسي) انجام شده از کتاب دينکرد هفتم که ترجمۀ انگليسي وِست ، ترجمۀ انگليسي سنجانا، آوانوشت و ترجمۀ فرانسوي موله ، و ترجمه هاي پراکنده اي در کتاب هاي مختلفي مانند «اسـطورة زندگي زرتشت »، «پژوهشي در اساطير ايران »، «نجات بخشي در اديان »، ترجمۀ «گزيـده هاي زادسـپرم » است تقريباً يا کامل نيستند و يا آن گونه که بايد به خوبي ترجمه نشده اند و تنهـا نسـخۀ کامـل و علمـي نگارش فارسي از دينکرد توسط محمدتقي راشد محصل انجـام يافتـه اسـت کـه در ايـن پـژوهش از آن استفاده شده است .
با توجه به اين که «دينکرد هفتم » يکي از برجسته ترين متون زرتشتي دربـارة داستان تولد زرتشت است تاکنون هيچ پژوهشي از منظر نقد اسطوره گرايانه آن را بررسي نکرده اسـت .
يونگ ميگويد هنگامي که منِ وجودي انسان نياز به قـدرت بيشـتري پيـدا ميکنـد «کهن الگـوي قهرمان » نمود پيدا ميکند «يعني هنگامي که خودآگاه نميتواند براي خود به تنهايي يا دست کم بـدون ياري منابع نيرويي که در ناخودآگاه است کاري انجام دهد و بـه ناخودآگـاه نيـاز پيـدا ميکنـد» (يونـگ ، ١٣٨٩: ١٨١).