چکیده:
بیان مسئله: فرهنگ یک منطقه معرف نوع زندگی و باور مردمان آن منطقه محسوب میشود که در گذر زمان شکل گرفته است. باتوجه به تغییرات سریع شیوة زندگی تحت الگوهای بیگانه و مدرن، توجه به مسائل فرهنگ بومی در نقاطی که دارای هویت جداگانه بهلحاظ زندگی و تفکرات اجتماعی هستند، امری ضروری به نظر میرسد.
هدف پژوهش: هدف تحقیق مشخصکردن سطوح فرهنگ و تبیین مولفههای فرهنگ بومی در منطقة هورامان بر مبنای میزان تعلق خاطر ساکنان است.
روش پژوهش: روش تحقیق پژوهش به صورت توصیفی - تحلیلی است، که بخش توصیفی پژوهش، برمبنای مطالعات کتابخانهای صورت گرفته است و بخش تحلیلی با استناد بر خروجیهای حاصل از مبانی نظری به صورت میدانی در منطقة بومی هورامان انجام شده است. این بخش خود شامل دو فاز است، در فاز اولیه، عناصر فرهنگی منطقة هورامان شناسایی و معرفی شده است و سپس در گام دوم بر اساس پرشسنامه، نظریات300 نفر از ساکنین منطقة هورامان مورد واکاوی قرار گرفته است، تجزیه و تحلیل دادهها در نرمافزار «SPSS» انجام شده است و خروجیها در قالب جداول مکتوب تدوین شدهاند.
نتیجهگیری: نتایج پژوهش نشان میدهد فرهنگ از سه سطح ابتدایی، میانی و پایانی تشکیل شده است، سطح اولیه بر مبنای مشاهدات عینی و ذهنی ساخته میشود، سطح دوم بر مبنای هنجارها و قوانین منجر به شکلگیری انتخاب در آدمی میشود و سپس در سطح سوم، الگوی زیست که زاییدة جهانبینی است به وجود میآید، این سه سطح فرهنگی در منطقة هورامان از نگاه ساکنین شکل گرفته است و منجر به ایجاد فرهنگ بومی متفاوت نسبت به سایر نقاط ایران شده است.
خلاصه ماشینی:
بررسی و تبیین الگوهای فرهنگساز در زندگی مناطق بومی ایران زمین (مورد مطالعه: منطقه هورامان) امیر کدخدامحمدی١، فریبرز دولتآبادی٢ ، هادی کابلی٣ چکیده بیان مسئله: فرهنگ یک منطقه معرف نوع زندگی و باور مردمان آن منطقه محسوب میشود که در گذر زمان شکل گرفته است.
نتیجهگیری: نتایج پژوهش نشان میدهد که فرهنگ از سه سطح ابتدایی، میانی و پایانی تشکیل شده است، که سطح اولیه بر مبنای مشاهدات عینی و ذهنی ساخته میشود، سطح دوم بر مبنای هنجارها و قوانین منجر به شکلگیری انتخاب در آدمی میشود و سپس در سطح سوم، الگوی زیست که زاییدة جهانبینی است به وجود میآید، این سه سطح فرهنگی در منطقۀ هورامان از نگاه ساکنین شکل گرفته است و منجر به ایجاد فرهنگ بومی متفاوت نسبت به سایر نقاط ایران شده است.
میتوان چنین بیان کرد که معماری و الگوی زیست انسان امروز تحت تاثیر الگو و فرهنگ بیگانه در حال تغییر است که تأثیر آن در وهلۀ اول در مناطقی به چشم میآید که دارای فرهنگ و زندگی بومی هستند، لذا این پژوهش درصدد آن است که با شناخت مؤلفههای فرهنگی در منطقۀ هورامان که یکی از نقاط مهم تاریخی و فرهنگی در کشورمان محسوب میشود، به ارائة راهکارهایی جهت ارتقاء و حفظ فرهنگ مناطق سنتی بردارد و پرسش اصلی این پژوهش نیز چنین است که چه مؤلفههایی در فرهنگسازی و باور مردمان ساکن در منطقۀ بومی هورامان اثرگذار است و میزان تعلق خاطر ساکنین نسبت به این شاخصهای فرهنگی چگونه است.