چکیده:
اباحهگری یک روحیه یا طرز تفکراست که به مقتضای آن، انسان به خود اجازه می دهـد که نسـبت به حـدود و ضوابط شـرعی بیاعتنا شـده و مرزهای حلال وحرام را زیرپـا گـذارد. لـذا به گروه هـایی که برخی از اعمـال خلاف شـرع را مبـاح پنداشـته و آنرا مرتکب شوند «اباحیه» گفته می شود. باتوجه به ریشه ها و جریان شناسی اباحیگری در میان فرق اسلامی، به روش توصیفی-تحلیلی محرزگردید مهمترین ریشه های اباحیگری اعتقاد و باور آنها درمقابل عقیده استوار و صحیح توحید است و از علتهای پیدایش اباحیگری، میتوان بیاعتقادی کافر یا سهل انگاری دیندار را نام برد. رواج عقاید افراطی و غلوآمیز از سوی دشمنان یک مذهب و برداشت نادرست ازحقایق دین، از جمله زمینه های شکل گیری این تفکر می باشد. آثار این تفکر بدعت آمیز را می توان، وارونه جلوه دادن سیمای مذهب تشیع، جعل و وضع برخی از احادیث دروغین، و متهم شدن بسیاری از راویان به غلو، سست عنصری و بی اعتنایی به واجبات و دستورات الهی و نیز بی باکی در نافرمانی از اوامر و نواهی الهی، نام برد.
“Antinomianism” is a kind of spirit or mindset according to which, man allows himself to disregard the limits and rules of Shariʿah and to violate the boundaries of Halal (lawful) and Haram (unlawful). Therefore, the groups that consider some illegal acts as permissible and commit them are called “Ibahiyyeh (antinomian people)”. Using a descriptive-analytical method and paying close attention to the roots and studying the current of Antinomianism among the Islamic sect, we found out that the main roots of Antinomianism are wrong and corrupt beliefs which are in sharp contrast to the true belief of monotheism; thus, among the causes of the emergence of Antinomianism, we can refer to the infidels’ unbelief or negligence of religious people. The prevalence of extreme and exaggerated beliefs of the enemies of a religion, and showing it upside down, and misinterpreting the truths of religion, are among the grounds for the formation of this erroneous doctrine. Among the dangerous effects of this heretical thinking we can refer to destroying and defiling the face of Shi’a, forging some false hadiths, and accusing many narrators of exaggeration, laziness, boredom, being indifferent to divine duties and commands, as well as fearlessness and audacity to disobey divine commands and prohibitions. Infallible Imams (peace be upon them) strongly opposed this wrong thinking; and using some methods such as cursing, and recommending the people to be pious and conduct righteous deeds, they showed their disgust towards the antinomian people.
خلاصه ماشینی:
در ميان فرق مختلف مسلمانان گروه هايي پيدا شدند که مشرب هاي فکري آنها متمايل به اباحي گري بودند، از جمله اين فرقه ها مي توان به ١- مرجئه ٢- باطنيه ٣- غلات شيعه و...
در مطالعه حاضر با هدف تبيين منطقي اباحيگري و ريشه هاي آن در طول تاريخ اسلام ، مي کوشيم با بررسي جريان شناسي اباحيگري در ميان فرق و جريان هاي درون ديني، پاسخي درخور به اين پرسش ها که ، اولا ريشه ها و زمينه هاي شکل گيري اباحيگري چيست ؟ و آثار و پيامدهاي آن در جامعه اسلامي چگونه نمود پيدا کرد؟ و ثانياً مواجه پيشوايان دين ، از جمله امام صادق (عليه السلام )، با باورهاي انحرافي و تخريبي اهل اباحه چگونه بوده است ؟ به دست آوريم .
همچنين در مقاله «نقد و بررسي اباحيگري فاطميان و گرايش به ايشان »، نوشته محمد علي چلونگر، به بررسي تشکيل حکومت اسماعيلي فاطميان در مغرب پرداخته و نظريه مخالفان مبني بر اينکه اسماعيليان و فاطميان در تعاليم خود گرايش اباحي گري داشتند يعني آنچه را که شرع نهي کرده حلال و مشروع مي شمردند و همين امر سبب شدتا عوام الناس و گروههايي که خواستار آزادي از قيود شرع بودند به آنها متمايل شوند و همين امر سبب پيروزي آنها شد، اما نويسنده با بررسي قيام فاطميان آشکار مي سازد که حرکت اسمائيليان در دوران نهضت از هر نوع اباحه گري به دور بوده ،و علماي سني مخالف اين اتهامات را مطرح کردند.