چکیده:
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه نشانههای نقص توجه/ بیشفعالی با آمادگی به اعتیاد در افراد وابسته به مواد با بررسی نقش واسطهای کارکردهای اجرایی و خودنظمجویی هیجان انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی-همبستگی و از نوع تحلیل مسیر بود. جامعه آماری پژوهش تمامی مردان مراجعهکننده به مراکز ترک اعتیاد شهر مشهد در سال 1398 بود. تعداد 200 نفر از این افراد به روش نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل مقیاس خودگزارشی اختلال نقص توجه/ بیشفعالی بزرگسالان، مقیاس آمادگی به اعتیاد، مقیاس خودنظمجویی هیجان و نارسایی در کارکرد اجرایی بود. داده ها با استفاده از همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تحلیل شدند. یافتهها: نتایج نشان دادکه نشانههای نقص توجه/ بیشفعالی اثر مستقیم و همچنین اثر غیرمستقیم معناداری از طریق خرده مقیاس های خودسازماندهی/ حل مسئله کارکردهای اجرایی و خودنظمجویی هیجان، بر آمادگی به اعتیاد داشتند. در مجموع، نتایج نشان داد که مدل از برازش مطلوبی برخوردار بود. نتیجهگیری: این نتایج نشان میدهد که نشانههای نقص توجه/ بیشفعالی با تأثیر بر کارکردهای اجرایی خودسازماندهی/ حل مسئله و خودنظمجویی هیجان در آمادگی به اعتیاد نقش مهمی دارند. این نتایج میتوانند تلویحاتی برای طراحی مداخلات پیشگیرانه از اعتیاد در افراد آسیبپذیر بر اساس تقویت کارکردهای اجرایی داشته باشند.
Objective: The present research was conducted to determine the relationship between attention-deficit/hyperactivity symptoms and addiction potential in individuals with substance dependence by examining the mediating role of executive functions and emotion self-regulation. Method: The method of the present research was descriptive-correlational of path analysis type. The statistical population of the study was all men referring to addiction treatment centers in the city of Mashhad in 2019. A total of 200 individuals were selected using a multi-stage random sampling method. The tools used in this research included the Adult Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder Self-report Scale, the Addiction Potential Scale, the Emotion Self-regulation Scale, and the Deficits in Executive Functioning Scale. The data were analyzed using Pearson correlation and path analysis. Results: The results showed that attention-deficit/hyperactivity symptoms had a significant direct and also a significant indirect effect via the subscales of self-organization/problem-solving of the executive functions and emotion self-regulation on addiction potential. In sum, the results showed that the model had appropriate fit. Conclusion: These results show that symptoms of attention-deficit/hyperactivity have an important role in addiction potential by affecting the executive functions of self-organization/problem-solving, as well as emotion self-regulation. These results can have implications for designing preventive interventions against addiction in vulnerable individuals based on strengthening executive functions.
خلاصه ماشینی:
ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل مقیاس خودگزارشی اختلال نقص توجه / بیش فعالی بزرگسالان ، مقیاس آمادگی به اعتیاد، مقیاس خودنظم جویی هیجان و نارسایی در کارکرد اجرایی بود.
یافته ها: نتایج نشان دادکه نشانه های نقص توجه / بیش فعالی اثر مستقیم و همچنین اثر غیرمستقیم معناداری از طریق خرده مقیاس های خودسازماندهی/ حل مسئله کارکردهای اجرایی و خودنظم جویی هیجان ، بر آمادگی به اعتیاد داشتند.
نتیجه گیری: این نتایج نشان میدهد که نشانه های نقص توجه / بیش فعالی با تأثیر بر کارکردهای اجرایی خودسازماندهی/ حل مسئله و خودنظم جویی هیجان در آمادگی به اعتیاد نقش مهمی دارند.
Yule, Wilens, Martelon, Simon & 4.
Cabral, Liu & Soares Biederman 5.
Vandenbroucke, Verschueren & Råstam & Lindvall Baeyens 2.
پژوهش هـا نشـــان میدهنـد کـه زیر حوزه هـای مختلف عملکردهـای اجرایی در تعـدادی از بیمـاریهـای عصـــبی و روانپزشـــکی مـاننـد اختلال نقص توجـه / بیش فعـالی (فـابیو و کـاپری،٢٠١٧؛ کریگر، آمـادور-کـامپوس ، گوآردیـا- اولموس و رودریگرز٢، ٢٠٢٠)، بیمـاری پـارکینســـون (ولگســـمـا٣ و همکـاران ، ٢٠١٧)، اسـکیزوفرنی (افشـاری، خضـریان و فقیهی، ١٣٩٨) و افسـردگی (مک گلویی ٤ و همکاران ، ٢٠١٩) نقش دارد.
Mason, Mennis, Moore & Brown 3.
بحث و نتیجه گیری پژوهش حاضــر با هدف تعیین رابطه نشــانه های نقص توجه / بیش فعالی با آمادگی به اعتیاد در افراد وابســـته به مواد با بررســـی نقش واســـطه ای کاکردهای اجرایی انجام شـــد.
O’Brien, kivisto, Deasley & Casey 3.
علاوه براین ، یافته های این پژوهش نشــان دهنده نقش واســطه ای عملکرد اجرایی خود ســـازمـاـندهی/ حـل مســـئلـه و خود نظم جویی هیجـان در رابطـه بین نشـــاـنه هـای نقص توجـه / بیش فعالی و آمادگی به اعتیاد اســت .